HolandiaWprowadzenie

Drogi podróżniku!

W momencie, w którym zacząłeś czytać ten przewodnik, zrobiłeś pierwszy krok we wspaniałej wyprawie w głąb kraju, którego rozmiar w żaden sposób nie odzwierciedla bogactwa jego kultury, serc mieszkańców czy burzliwej historii. Nasze pierwsze skojarzenia z Holandią to sery, wiatraki, rowery i tulipany. Wszystko to poznamy... ale czy tylko to? Widziałeś obrazy, które rzucają się na widza? Spacerowałeś w najstarszym ogrodzie świata obok roślin pamiętających Alberta Einsteina? Chcąc poznać jakikolwiek kraj, trzeba stać się jego częścią, poznawać go i odkrywać poprzez lokalną muzykę, sztukę, wycieczki w mało odwiedzane zakątki i kontakt z mieszkańcami. Zawsze przyglądałeś się z podziwem historiom wielkich podróżników? Stań się jednym z nich.

Nie drżyjmy z obawy przed obcą, nieznaną kulturą! Powiedzmy nie stereotypom! Zanim ocenimy- poznajmy. Gorąco zachęcam, aby w podróży kierować się zmysłami – to odmienia nasz odbiór świata o 180 stopni. Zobaczmy: kolory, zabytki, uśmiech ludzi..., dotknijmy: materiałów, budynków..., spróbujmy: lokalnych dań, napojów..., poczujmy: ducha miejsca..., usłyszmy: głosy mieszkańców i serce miasta. W skrócie – dotrzyjmy do sedna. Właśnie to chcę teraz zrobić tu, w Holandii. Idziesz ze mną?

>>>SPRAWDŹ: Przygotujemy dla Ciebie miniprzewodnik z najważniejszymi informacjami o Holandii!

Na początku każdej podróży należy zorientować się tak czysto technicznie, gdzie jedziecie, co to za miejsce, czego możecie się spodziewać, kto tam rządzi itp. Potrzebne są podstawowe informacje dające nam ogólny rys danego kraju. Przyjrzyjmy się Holandii pod tym względem.

Stolica kraju: Amsterdam

Język* urzędowy: niderlandzki i fryzyjski

Ustrój polityczny: monarchia parlamentarna (obecny król Wilhelm Aleksander)

Religia*: katolicyzm i protestantyzm

Gęstość zaludnienia: ogromna (393 osoby na km²!)

Podział kraju: wyróżniamy 12 prowincji – Drenthe, Flevoland, Friesland (Fryzja), Gelderland (Geldria), Groningen, Limburgia, Północna Brabancja, Holandia Północna, Overijssel, Utrecht, Zelandia oraz Holandia Południowa

Podział etniczny*: 80% to Holendrzy, 20% to m.in. mieszkańcy Indonezji, Maroka, Turcji i Surinamu

Waluta*: euro

Warto wspomnieć również, że w każdym większym mieście znajdziecie VVV (Verening Voor Vreemdelingenverkeen), czyli po prostu Centrum Informacji Miejskiej, :) gdzie możecie wypytać dokładnie o miejscowe atrakcje, pobrać bezpłatne mapki, czy zakupić bilety na przejazdy.

* więcej informacji na ten temat znajdziecie w dalszej części przewodnika w zakładce Kultura oraz Pieniądze.

>>>ZOBACZ TEŻ: Zorganizujemy Twój wyjazd do Holandii za grosze! Kliknij tutaj, żeby dowiedzieć się więcej.

Holandia to mały kraj o powierzchni 41 834 km² leżący w północno-zachodniej Europie nad Morzem Północnym. Na południowym zachodzie graniczy z Belgią, a na wschodzie z Niemcami. Jedna czwarta obszaru znajduje się na terenach poniżej poziomu morza (średnio -5 m).

Aby zrozumieć dany kraj dzisiaj, należy zrozumieć jego przeszłość. Należy pamiętać dobre chwile danego kraju, ale też nie uciekać od ciemnych stron. Te wszystkie wydarzenia składają się na mozaikę kultury, niepowtarzalnych osób i narodowych przeżyć. Poniżej macie historię Holandii w skrócie, zachęcam jednak do korzystania w różnych miejscach z przewodników i czytania informacji, które znajdziecie przy ciekawszych obiektach.

Holandia to kraj o burzliwej historii. Od czasów starożytności był pod wpływem Imperium Rzymskiego. Plemiona celtycko-germańskie mieszkające na obszarze dzisiejszej Holandii zostały podporządkowane cesarzowi. Wybuchało wiele powstań, żadne jednak nie zakończyło się sukcesem. Przyniosło to jednak także korzyści – nastąpił dynamiczny rozwój gospodarczy kraju. Po dziś dzień zachowały się miasta, gdzie widać ślady rzymskiego panowania np. Utrecht czy Lejda.

W średniowieczu podzielone na hrabstwa państwo uległo zjednoczeniu, a w 1477 r. tereny niderlandzkie przeszły pod panowanie Habsburgów. W XVI w. doszło do wybuchu powstania przeciw Hiszpanii, w wyniku czego podpisano Unię Utrechcką. Dała ona autonomię poszczególnym prowincjom, co skutkowało później wyłonieniu się dwóch odrębnych państw – Belgii na południu i Holandii zajmującej obszar północnych, protestanckich Niderlandów. Nadal jednak kontynuowano wojnę z Hiszpanią. Holandia zajęła część jej kolonii w Afryce, Ameryce i Indiach.

Dopiero w 1648 r. w tzw. pokoju westfalskim Hiszpania uznała niepodległość Zjednoczonych Prowincji. Nastąpił rozkwit handlu zamorskiego i kompanii handlowych. Swoją działalność zaczęli też słynni artyści – m.in. Rembrandt van Rijn.

Holandia przeszła wiele wojen – z Hiszpanią, Francją i Anglią, co znacznie ją osłabiło. Były czasy kiedy często łączono ją z Belgią bądź wcielano do Francji.

W 1814 r. podpisano dawno wyczekiwaną konstytucję. Podczas obu wojen światowych Holandia starała się zachować neutralność, nie uchroniło jej to jednak od niszczycielskiej fali płynącej ze strony III Rzeszy. Po wojnie przystąpiła więc do NATO.

Od 1957 r. jest członkiem EWG, które przekształciło się w Unię Europejską.

>>>Jesteś miłośnikiem historii? Sprawdź więc dzieje innych krajów!

Język

Oprócz oficjalnych języków jakimi posługują się mieszkańcy, z łatwością porozumiecie się wszędzie po angielsku. Holendrzy znają też często niemiecki, jednak niechętnie się do tego przyznają. Przy granicy z Belgią warto próbować również wykorzystać znajomość języka francuskiego.

Mieszkańcy

Holandia coraz bardziej staje się krajem wielonarodowościowym. Szczególnie widać to w dużych miastach, gdzie często możemy spotkać obcokrajowców najczęściej szukających pracy. Właśnie w takich warunkach możemy ćwiczyć własną tolerancję wobec innych.

Jak można określić holenderską mentalność? To oczywiście indywidualna sprawa, jednak każdy naród ma swoje unikalne cechy. W tym wypadku ludzie na pewno są przywiązani do ideałów równości i kompromisów. Raczej unikają konfliktów. Mają jednak wiele zasad i norm, w których czasami dość ciężko się odnaleźć. Większość krajan skupia uwagę na kwestiach technicznych i praktycznych omijając problemy metafizyczne o czym świadczy ich pracowite życie i niski wskaźnik przynależności do danego wyznania. Holendrzy cenią sobie punktualność, wygodę, dobro prywatne i gospodarność. Są też twardzi w negocjacjach oraz po prostu szczerzy! Nie czujcie się więc urażeni jeśli ktoś nie będzie chciał się z nami spotkać. To dla nich naturalne, że mówią i proponują tylko to na co mają ochotę.

W kontaktach społecznych nie są więc bardzo wylewni, czy przesadnie otwarci, jednak na pewno w większości przypadków możemy spodziewać się życzliwego i ciepłego przyjęcia.

Warto wspomnieć o tym, że Holendrzy sami z siebie kpią, iż kiedyś mieszkali w Szkocji, ale zostali wypędzeni za nadmierne skąpstwo. Chcecie dowiedzieć się, jak na własnej skórze się o tym przekonać? Przeczytajcie więcej o Miejscach i atrakcjach Amsterdamu w rozdziale Co warto/nie warto?.

Religia

W Holandii panuje bardzo duża swoboda wyznaniowa. Ludność jest zróżnicowana pod względem wyznawanej religii, przy czym jedynie ok. 40 % obywateli deklaruje się jako wyznawcy jakiegokolwiek kościoła. Oficjalnie dominują wierni Kościoła Rzymskokatolickiego oraz Protestanckiego. Na kolejnym miejscu jest islam, dalej luteranizm i kalwinizm oraz buddyzm i hinduizm. Myślę, że każdy będzie mógł tutaj znaleźć swoje miejsce niezależnie od poglądów religijnych.

Sztuka

Ten aspekt zmieniał się na przestrzeni lat i podlegał silnym wpływom wydarzeń historycznych. Dlatego też po dzisiejszy dzień w wielu miastach znajdziemy pozostałości po czasach Imperium Rzymskiego np. w Lejdzie czy Utrechcie. Pierwotna kultura celtycko-germańska została wyparta. Silne trendy średniowiecznej Francji przeniknęły w postaci słynnych drewniaków – de klompen, które chroniły przed mrozem i brudem. Również w wyniku rozwoju gospodarczego trwale w krajobraz tego kraju wpisały się wiatraki.

Mówiąc o sztuce koniecznie należy pamiętać o malarstwie i architekturze, które zaczarowały Holandię swoim bogactwem. Wspomnę tutaj o takich artystach jak Hieronim Bosch, Rembrandt van Rijn, Frans Hals, Johannes Vermeer, Vincent van Gogh oraz Piet Mondrian. Każdy z nich zasłynął swoim własnym, niepowtarzalnym stylem od groteskowych obrazów piekła, przez grę światła i cienia, aż do pełnych ekspresji i fantazji dzieł. Ich prace zobaczymy w wielu muzeach i galeriach na terenie kraju. Jeśli chodzi o architekturę to możecie ją podziwiać wzdłuż kanałów gdzie ciągną się zadbane i wspaniale utrzymane kamienice z XVII i XVIII w. Największym trendem wzornictwa w XX w. był ruch De Stlij, który rozwijał się w oparciu o zasady geometrii. Podczas II wojny światowej wiele budowli zostało zniszczonych. W konsekwencji miasta zaczęto odbudowywać w stylu modernistycznym.

Sztuka to rozległy temat, skupię się więc jedynie na wybranych obiektach w części Miejsca i atrakcje.

Zwyczaje

Wiadomo – co kraj to obyczaj. Oto parę małych wskazówek, aby nie popełnić kulturowej gafy oraz kilka rad:

*Holandia to kraj ogromnej tolerancji związanej z odmiennością zarówno etniczną jak i religijną czy związaną z orientacją seksualną. Każdy sprzeciw tej cnocie będzie poważnym błędem społecznym. Jeśli więc macie inne poglądy, lepiej zachowajcie je dla siebie.

*Nigdy w rozmowie nie okazujcie swojej wyższości i nadmiernej pewności siebie. Tutaj o wiele bardziej ceniona jest skromność.

*Pomimo tego Holendrzy są jednak ,,uczuleni” na temat swojej doskonałości kulturowej. Są o tym przekonani, więc lepiej nie kwestionujcie tego w ich obecności, jeśli chcecie zachować dobre stosunki. Szczególnie drażliwe tematy to rodzina królewska, mniejszości etniczne, narkotyki czy przestępczość.

*Mile widziane jest jak w każdym kraju przywitanie i pożegnanie w miejscowym języku.

dzień dobry – Goedemorgen ( wymawia się khoodemorkhe)

do zobaczenia - Tot ziens (tot zeens)

*Nigdy nie zapraszajcie Holendrów w sposób niezobowiązujący do domu w stylu: ,,Musisz przyjść”. Nie potraktują Was poważnie. Musicie konkretnie się określić z godziną i datą.

*Ścieżki rowerowe są jedynie dla cyklistów! Każdy, kto porusza się po nich na pieszo, zostanie co najmniej obdarzony hańbiącym spojrzeniem.

*Niegrzecznie jest też zaczynać jeść zaraz po podaniu do stołu. Zaczyna zawsze pani domu.

*Lepiej dobrze zapamiętajcie daty urodzin znajomych – dla Holendrów to bardzo ważna sprawa.

>>>ZOBACZ TAKŻE: Jaki klimat panuje w Holandii?