Turcja

TurcjaWprowadzenie

Wprowadzenie

 

Turcja jest gigantycznym krajem, pełnym sprzeczności w zależności od regionu, w jakim się znajdziecie. Nie sposób nie zakochać się w monumentalnych budowlach, unikalnych tworach przyrody, czy też smacznej kuchni tureckiej. Pierwszą myślą, gdy wspomina się o Turcji jest pewnie Stambuł, ale to tylko mała część tego, co ten kraj ma dla turysty do zaoferowania. Jednak na początek poznajcie kilka podstawowych informacji o kraju, w którym można zjeść lody, które nie kapią albo jechać z prędkością 255km/h (legalnie!). Turcja-wczasy, które na długo zostaną Wam w pamięci.

 

>>>SPRAWDŹ: Przygotujemy dla Ciebie miniprzewodnik z najważniejszymi informacjami o Turcji!

Informacje ogólne

Sytuacja polityczna Turcji jest obecnie napięta, z uwagi na negocjacje sprawy uchodźców, miedzy Unią Europejską a Turcją. Niestety, ostatnie zamachy w kraju Atatürka, znacznie osłabiły sytuację Turcji jako kraju turystycznego. Niekoniecznie jest to słuszne założenie, bowiem w kraju tak ogromnym, sytuacja na wschodzie nie ma bezpośredniego związku z tym, co dzieje się na przeciwległym krańcu. Tam są właśnie zlokalizowane główne turystyczne kurorty.

 W Turcji panuje ustrój demokratyczny – jest to republika parlamentarna. Obecnie prezydentem jest Recep Tayyip Erdoğan, który pełnił przez wiele lat funkcję lidera Partii Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP). W wyborach z 1 listopada 2015r. władzę przejęła ponownie AKP z Ahmetem Davutoğlu na czele . Warto dodać, że w Turcji działanie partii religijnych jest zakazane, więc AKP oficjalnie nazywa się ugrupowaniem umiarkowanie konserwatywnym. AKP powstała jako partia islamska, ponieważ jej przewodniczący należał przedtem do Partii Dobrobytu, która to została rozwiązana na skutek głoszenia haseł sprzecznych z zasadami laicyzmu. Jednak program AKP w kwestii religii uznaje zasady i reformy Mustafa Kemal Atatürka (bardzo ważna dla Turków postać, przywódca ruchu niepodległościowego, twórca Republiki Tureckiej i jej pierwszy prezydent) z lat 20. XX w. za najważniejsze do osiągnięcia poziomu cywilizacji nowoczesnej przez Turcję. Ważne jest to, że AKP uważa laicyzm za konieczny warunek demokracji, natomiast religię za główny czynnik w życiu jednostki, jest przeciwko postrzeganiu laicyzmu jako wroga religii.

 

>>>ZOBACZ TEŻ: Zorganizujemy Twój wyjazd do Turcji za grosze! Kliknij tutaj, żeby dowiedzieć się więcej.

Geografia i historia

Geografia

Turcja jest krajem, zlokalizowanym na dwóch kontynentach: w Europie i Azji. Zaledwie 3% powierzchni (tzw. Turcja Wschodnia) graniczy z Grecją i Bułgarią, z kolei resztę kraju oddziela od Europy cieśnina Bosfor i Dardanele oraz Morze Marmara. Powierzchnia Turcji jest dwa i pół razy większa od Polski. Wg Turkish Statistic Institute stan populacji tureckiej na 2016r., to 79,622,062. Można sobie więc wyobrazić, jak ogromne jest to państwo. Plasuje ją to na 17 miejscu pod względem ilości mieszkańców na świecie. Często nazywana jest „Krajem Czterech Mórz”, ponieważ otacza ją Morze Śródziemne, Morze Egejskie, a także Morze Marmara i Morze Czarne. Jednak to głównie kraj górzysty, bowiem prawie cała jej powierzchnia położona jest na wysokości ponad 450 m.n.p.m.

W Turcji wyróżnia się siedem regionów: region Morza Czarnego, region Morza Marmara, region Morza Egejskiego, region Morza Śródziemnego, region Środkowej Anatolii, region wschodniej Anatolii, region południowo-wschodniej Anatolii. Ankara to turecka stolica od 1923 r. Jest po Stambule drugim co do wielkości miastem w Turcji. Jedną z ciekawostek może być legenda, dotycząca flagi Turcji. Mianowicie podobno w czasie bitwy na Kosowym Polu, tureccy żołnierze szukali w nocy swoich kolegów, poległych podczas walk. Znaleźli ich w kałużach krwi w blasku księżyca i gwiazdy polarnej.

 

>>>ZOBACZ TAKŻE: Budowy, które pochłonęły najwięcej istnień ludzkich.

 

Historia

Pierwsze oznaki zamieszkania Anatolii pochodzą z okresu paleolitycznego. Jaskinie, gdzie żyli ludzie, zostały odkryte na obszarze Kemer i Antalyi. Co ciekawe, pierwsza znana osada na świecie powstała ok. 6500 p.n.e. na północny wschód od Konyi. Domy były zbudowane z cegieł i z błota, a wejście było w dachu.

Persja były pierwszym najeźdźcą, który władał całością obszaru obecnej Turcji. Jednak częste wojny z Grekami sprawiły, że wpływ Persów w regionie osłabiał się. Ważną postacią w historii kraju Ataturka, był Aleksander Wielki, który podbił Anatolię. Następnie do terenów tureckich „dobrali się” Rzymianie. Podbili oni wszystkie państwa Anatolii w latach 133-129 p.n.e. W 330 r. p.n.e. Konstantyn, imperator rzymski, ustanowił stolicę w Konstantynopolu i uznał chrześcijaństwo religią urzędową. Jednak stopniowo zachodnia i wschodnia część imperium odsuwały się od siebie aż w końcu Imperium podzieliło się na dwie części.

Kiedy narodził się islam? Miało to miejsce w VII w. wyznawcy tej religii próbowali bez rezultatu podbić Środkowy Wschód. Aż w 1071 r. Seldżukowie podbili armię bizantyjską pod Manzikert. Seldżukowie zostawili po sobie język turecki oraz religię islamską, ale też cudowną architekturę. Rok 1097 to odzyskanie przez Bizancjum zachodniej części Anatolii, z kolei pod koniec XIII w. Turcji osmańscy odzyskali wolność od zwierzchnictwa Seldżuków. Tak rozpoczęła się historia wielonarodowego państwa, rozciągającego się obecnie na dwa kontynenty .

W czasie, kiedy chrześcijanie walczyli ze sobą na wschodzie i zachodzie, wokół Nikei powstało Imperium Osmańskie. W latach 1400-1500 Imperium władało Morzem Śródziemnym . W tym czasie rozwinęła się sztuka, kultura i nauka. W latach 60. XIX w. zaczął rozwijać się ruch młodoosmanów zwolenników ustroju konstytucyjnego. Po obaleniu sułtana Abdulaziza, nowy władca Abdulhamid II w 1870 r. ustanowił konstytucję i parlament. Kiedy jednak zaczęto wprowadzać reformy, władza wpadła w ręce Francuzów, Niemców i Brytyjczyków.

Podczas I wojny światowej Turcja była sojusznikiem Niemiec. Na mocy Traktatu z Sevres z 1920 r. kraj został podzielony między Anglię, Włochy, Francję, Grecję i Armenię. Stambuł przypadł w udziale Brytyjczykom, a Turcja dostała tylko Centralną Anatolię i Wybrzeże Morza Czarnego. Generał Mustafa Kemal Atatürk wyruszył do Samsun. Zebrał tam przedstawicieli z całego kraju i ustanowił rząd. Ponadto utworzył armię z wojsk osmańskich i rolników. W takim składzie wyparł Greków. Na mocy Traktatu w Lozannie z 1923 r. Turcja uzyskała swoje obecne granice. Została ogłoszona republiką 29 października 1923 r. Atatürk został jej pierwszym prezydentem. Jedną z pierwszych zmian, wprowadzonych przez nowego przywódcę kraju, było przeniesienie stolicy ze Stambułu do Ankary oraz zmiana Turcji w świecką republikę. Ponadto, Atatürk zakazał derwiszom (członkowie muzułmańskich bractw religijnych; swego rodzaju zakon) prowadzenia ich działalności, m.in. musieli zamknąć klasztory i zamienić je na muzea. Co więcej, od zawsze znany symbol religijnego Turka, czyli wąsy, ostentacyjnie zgolił. Inną reformą było ogłoszenie równouprawnienia kobiet oraz zmiana alfabetu z arabskiego na łaciński. Po dziś dzień jest on osobą niezwykle szanowaną w Turcji – nie można o nim złego słowa powiedzieć, w innym razie możesz od razu wracać do Polski. Zmarł w 1938 r., a kolejnym prezydentem został Ismet Inönü .

 

>>>Jesteś miłośnikiem historii? Sprawdź więc dzieje innych krajów!

Kultura i zwyczaje

Turcja jest krajem świeckim, przynajmniej według konstytucji. Religia w Turcji to przede wszystkim islam. Ponad 99% obywateli jest tego wyznania. Toteż święta w Turcji są głównie związane z islamem. Obchodzony jest więc oczywiście Ramadan, czyli Święty Miesiąc, kiedy od świtu do zmierzchu obowiązuje post ścisły. Na jego zakończenie Turcy świętują Seker Bayrami. Podczas tego trzydniowego Święta Cukru, wszyscy częstują się słodyczami. Z kolei 20 dni po Ramadanie Turcy mają Kurban Bayrami, tj. Święto Ofiarowania i upamiętnienia ofiarowanie Izaaka. Ponadto świętują hucznie dzień urodzin proroka Mahometa, nazywany Mievlit Kandili.

Są też święta właściwe tylko dla Turcji. Chociażby Nevruz (21 marzec), które obchodzi się głównie na wschodzie kraju. Kurdowie i Lewici świętują starodawne święto Nowego Roku. Dzień Niepodległości (23 kwiecień) to data Ataturkupamiętnienia otwarcia tureckiego zebrania z 1920r. Natomiast 19 maja mają Dzień Sportu i Młodzieży. Jest to dzień, w którym urodził się Ataturk. Ważne święto to Dzień Republiki (29 październik) oraz rocznica śmierci Ataturka – 10 listopad. Wtedy cały kraj pogrąża się w żałobie.

Obszar, który obecnie zajmuje Turcja, był pod wpływem wielu różnych religii. Jak się okazuje, kult wielu antycznych bogów greckich wziął swój początek na Bliskim Wschodzie. Dzięki Św. Pawłowi chrześcijaństwo w Anatolii rozprzestrzeniło się bardzo wcześnie. Święty Paweł założył siedem kościołów w zachodniej i środkowej Anatolii. Niektórzy sułtani Seldżuccy tak dobrze traktowali chrześcijan, że ci nawet nawrócili się na islam. Meczety, synagogi i kościoły były blisko siebie. Nikomu to nie przeszkadzało. Trzeba dodać, że w 1942 r. tysiące Żydów uciekło z Hiszpanii do Turcji. W czasie II wojny światowej Turcja przyjmowała Żydów z Niemiec.

Mniej więcej 75% mieszkańców stanowią Turcy, zaś największą mniejszością etniczną są Kurdowie, którzy od dawna są solą w oku dla państwowych władz. Warto jednak w tym momencie dodać, że w Turcji przez wiele lat mieszkała Matka Boska, co dla nas, jako dla narodu katolickiego, jest kolejnym powodem do odwiedzenia tego kraju. Znajdziemy tam bowiem mnóstwo śladów obecności Matki Jezusa.Turcja nie jest krajem tak bardzo odległym kulturowo od Polski, jak inne muzułmańskie państwa - Egipt czy Maroko. Na przykład ślub religijny jest tu niedozwolony, z kolei wielożeństwo od dawna nie istnieje. Turcy mogą więc mieć, tak jak my, tylko jedną żonę. Jednak są pewne różnice, które musicie sobie przyswoić. Przede wszystkim nie zaczynajcie rozmowy z Turkiem o religii, czy też polityce (zresztą, takie tematy nigdzie nie są mile widziane). Turcy przywiązują wielką wagę do spożywania posiłków, traktują to jako rytuał. Nie należy więc przy stole wycierać nosa, jest to traktowane jak wielki nietakt. To czynność intymna i należy wyjść wtedy do toalety. W Turcji, jako że ogromna większość mieszkańców to muzułmanie, nie należy obejmować się, czy całować na ulicy. Trzeba też przestrzegać pewnych zasad, dotyczących fotografowania. Jeśli zechcecie w ramach atrakcji turystycznej zrobić zdjęcie tradycyjnie ubranej kobiety, powinniście ją najpierw o to zapytać – fotografia bez jej zgody może spotkać się z bardzo niemiłą reakcją z męskiej strony jej rodziny.

Zaskoczeniem przy korzystaniu z toalety jest… jej „kucana” konstrukcja i brak papieru. Turcy się podmywają po każdym skorzystaniu z łazienki.

Ponadto, jeśli będziecie podróżować po terenach wiejskich, czy też po wschodniej części kraju, a dodatkowo jesteście kobietami, załóżcie ubranie, które zakryje nogi i ramiona. Jeśli tego nie zrobicie, nie dostaniecie żadnej kary, ale nie będziecie najlepiej odebrani przez miejscową ludność. Lepiej więc z uwagi na szacunek dla religii i zwyczajów, odpowiednio się ubrać i zachowywać. Nie patrzcie też prosto w oczy mężczyźnie, jeśli nie chcecie z nim flirtować .

 

>>>ZOBACZ TAKŻE: Jaki klimat panuje w Turcji?

AUTOR ARTYKUŁU Ostatnia aktualizacja tekstu: 2018-05-21 22:33:22
Redakcja
Redaktor

Autorem tego przewodnika jest osoba, która była, kocha lub zna miejsce, o którym właśnie czytasz. Jeżeli chcesz, żeby Twoja podróż po opisywanym miejscu została zaprojektowana z ogromną pasją i pieczołowitością, to zapraszamy do kontaktu z naszym ekspertem poprzez ten formularz kontaktowy