StambułCo warto / nie warto?

Przed każdym wyjazdem z pewnością sporządzamy plan wycieczki i wybieramy ciekawe miejsca, które koniecznie chcemy odwiedzić. Planując intensywne zwiedzanie Stambułu warto przemyśleć zakup karty Museum Pass İstanbul. Jest to swego rodzaju łączony bilet do większości najbardziej znanych atrakcji. Jej cena wynosi 85 TL i można z niego korzystać przez pięć dni od pierwszej wizyty w wybranym miejscu. Museum Pass możemy znaleźć w kasach muzeów, licznych hotelach, a także zakupić w jednym z mobilnych punktów sprzedaży – przemieszczających się po mieście samochodach z wyraźnym logiem Museum Pass. Posiadając taki bilet możemy jednorazowo odwiedzić każde miejsce, znajdujące się na liście. Pełen wykaz obiektów oraz dodatkowe informacje znajdują się na stronie: http://www.muzekart.com/en/museum-pass. Spośród atrakcji opisanych w tym przewodniku, z Museum Pass İstanbul za darmo wejdziemy do Haga Sophi, Pałacu Topkapı wraz z Haremem, kościoła Hagia Eirene, Muzeum Sztuki Tureckiej i Islamskiej. Bez karty musielibyśmy zapłacić za zwiedzanie 105 TL, więc na pewno nam się to opłaci.

Meczety

Meczet Sułtana Ahmeda

Popularnie zwany Błękitnym Meczetem znajduje się w głównej dzielnicy Stambułu, Sultanahmet, i jest najwspanialszym przykładem architektury islamskiej. Jego budowę rozpoczęto w 1609 r. z rozkazu ówczesnego sułtana Ahmeda I. 19-letni wtedy chłopiec miał ambicje, żeby stworzyć świątynię jeszcze większą i wspanialszą od położonej nieopodal Hagii Sophii. Ogromny meczet na planie kwadratu otoczony miał być placem z pięcioma bramami, dziedzińcem zewnętrznym i wewnętrznym, a ponad jego kopułą, o średnicy 22,4 m i wysokości ok. 40 m, miało wznosić się aż sześć minaretów. Wnętrze meczetu zdobi 260 okien ze wspaniałymi witrażami oraz liczne dekoracje z ornamentami roślinnymi utrzymywane w tonacji błękitnej, czemu świątynia zawdzięcza swoją nazwę. Położony w sąsiedztwie Pałacu Topkapı, będącego siedzibą sułtana, pełnił rolę jednej z dwóch głównych świątyń imperialnych.

Obecnie meczet nadal jest używany do modlitwy, dlatego zwiedzający go turyści mogą odwiedzać go w wyznaczonych godzinach: 9.00-12.15, 14.00-16.45 oraz 17.45-18.30. Z tego samego powodu część świątyni przeznaczona dla wierny oddzielona jest od części turystycznej. Nie ma więc możliwości swobodnego poruszania się, co niestety daje wrażenie przebywania w muzeum, a nie w miejscu kultu z doniosłą atmosferą. Wejście jest bezpłatne, ale jak w każdym meczecie należy pamiętać o zdjęciu obuwia i odpowiednim stroju. Istnieje możliwość wypożyczenia chust.

Oficjalna strona: http://www.sultanahmetcami.org.

Meczet Sulejmana

Górujący na jednym z siedmiu wzgórz Meczet Sulejmana przyciąga turystów swoim ogromem, ale i bardzo bogatym, choć stonowanym wnętrzem. Wybudowano go w II poł. XVI w. za czasów panowania Sulejmana Wspaniałego. Głównym projektantem był znany w całej Turcji Sinan, wybitny architekt ery osmańskiej. Wykonany w stylu bizantyjskim, silnie nawiązuje do wspaniałej budowli Hagia Sophia, a po pożarze z XVII w. zrekonstruowany w stylu barokowym. Fundamenty meczetu składają się ze specjalnych cystern wypełnionych wodą, dzięki którym budynek jest odporny na trzęsienia ziemi.

Po wyjściu ze świątyni warto poświęcić chwilę czasu na zbadanie jej najbliższego otoczenia. Na otoczonym murem terenie skrywa się piękny ogród z fontanną oraz inne budynki, jak szkoła teologiczna, łaźnia, karawanseraj, szkoła medyczna, kuchnia dla ubogich, a także mauzoleum. W nim pochowani są, m.in. pomysłodawca budowy meczetu Sulejman Wspaniały wraz z żoną oraz jego główny architekt, Sinan. Miejsce to jest także idealnym punktem do podziwiania panoramy miasta, a rozlewające się w dole wody zatoki Złoty Róg wyglądają olśniewająco w promieniach zachodzącego słońca.

Meczet dostępny jest dla zwiedzających od pierwszej do ostatniej modlitwy każdego dnia. Wejście bezpłatne.

Po odwiedzeniu meczetu możemy udać się w północno-wschodnim kierunku na ulicę Mimar Sinan. Znajduje się tam sklep z pamiątkami, prowadzony przez niezwykłego starszego człowieka, który skrupulatnie zapisuje kraj, z jakiego pochodzą jego klienci. Jeżeli więc chcemy zapisać się w „zeszycie historii” miasta, koniecznie musimy tam zajrzeć.

Meczet Fatih

Meczet Fatih był pierwszym dużym obiektem sakralnym, zbudowanym przez Turków po zdobyciu Konstantynopola. Do czasu powstania Meczetu Sulejmana był największy w mieście. Wybudowano go w II poł. XV w. i choć budowa trwała zaledwie 8 lat, wielokrotnie ulegał zniszczeniu spowodowanym pożarami, trzęsieniami ziemi czy działaniami wojennymi. Położenie meczetu nie jest zupełnie przypadkowe. Za czasów Bizancjum w tym samym miejscu znajdował się Kościół Świętych Apostołów, który swoją rangą ustępował jedynie świątyni Hagia Sophia. Chcąc zniszczyć wszelkie ślady chrześcijaństwa, wydano decyzję o całkowitym wyburzeniu kościoła, a jego gruzy i fundamenty wykorzystano przy budowie meczetu. Cały kompleks Fatih składał się z medresy, bibliotek, szkół podstawowych, kuchni dla ubogich, zajazdu dla derwiszy i szpitala. Uważa się go za pierwszy wybudowany przez sułtanów uniwersytet w Stambule.

Wstęp do meczetu możliwy jest od pierwszej do ostatniej modlitwy w ciągu dnia, bezpłatnie.

Kościoły

Kościół św. Zbawiciela

Kościół św. Zbawiciela, częściej znany pod nazwą kościół Chora, to bizantyjska świątynia pochodząca z XI w. Za czasów imperium osmańskiego zamieniona na meczet, aby po II wojnie światowej pełnić rolę muzeum. Miłośnicy i znawcy kultury bizantyjskiej z pewnością nie będą zawiedzeni, gdyż znaczna część wnętrza kościoła ozdobiona jest oryginalnymi mozaikami i freskami. W bardzo dobrym stanie przetrwały one do czasów obecnych, gdyż podczas prac związanych z budową meczetu, pokryto je grubą warstwą tynku, który okazał się idealną ochroną.

Kościół św. Sergiusza i Bachusa

Z powstaniem kościoła św. Sergiusza i Bachusa związana jest pewna legenda. Za czasów panowania cesarza Justyna I, jego siostrzeniec Justynian, został oskarżony o spiskowanie przeciwko władcy i skazany na śmierć. W przeddzień egzekucji cesarz miał sen, w którym dwaj święci – Sergiusz i Bachus – zapewnili go o niewinności Justyniana. W rezultacie, przyszły cesarz został uwolniony od zarzutów. Aby okazać swoją wdzięczność za uratowanie życia, ślubował zbudować kościół poświęcony tym świętym, jak tylko zostanie cesarzem. I tak oto, w 527 roku rozpoczęto budowę świątyni. Warto wspomnieć, że za czasów ocalonego przez patronów Justyniana I, Cesarstwo Bizantyńskie osiągnęło największą świetność w swych dziejach.

Kościół św. Sergiusza i Bachusa jest jednym z najważniejszych, wczesnobizantyjskich budynków w dzisiejszym Stambule. Przez niektórych nazywany Małą Hagią Sophią, swoim kształtem bardzo przypomina wybudowaną kilka lat później najsłynniejszą bizantyjską świątynię. Aż do początków XVI w. pełnił swoją funkcję, ale spotkał go los podobny do wielu innych kościołów i został przekształcony w meczet. Niestety do czasów obecnych nie zachowało się nic z oryginalnego wyposażenia kościoła.

Pałace

Pałac Topkapı

Aby podczas zwiedzania Stambułu nie popaść w rutynę odwiedzając jedynie meczety i kościoły, pora przekroczyć próg pałacu Topkapı. Ten monumentalny budynek przez blisko 400 lat był siedzibą sułtanów i ich rodzin, dziś wpisany jest na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w ramach tzw. obszaru historycznego Stambułu. Jego budowę rozpoczęto w XV w. tuż po zdobyciu Konstantynopola, na rozkaz sułtana Mehmeda II Zdobywcy. Dopiero w I poł. XIX w. pałac stracił swą funkcję siedziby władz na rzecz pałacu Dolmabahçe.

Zwiedzanie rozpoczynamy od przekroczenia Bramy Imperialnej, która prowadzi nas na pierwszy i największy z czterech dziedzińców pałacu. Podobnie jak teraz, tak i za czasów imperialnych, był on ogólnie dostępny dla każdego. Żeby jednak nie zakłócać spokoju sułtana obowiązywał tutaj nakaz całkowitego zachowania ciszy. Krocząc powolnie w stronę kas, pomiędzy drzewami Parku Gülhane, możemy zaobserwować fontannę Katowską, w której obmywano miecze i dłonie po ścięciu skazańców. Na pierwszym dziedzińcu znajduje się także kościół Hagia Eirene. Drugi dziedziniec był miejscem przeznaczonym dla doradców sułtańskich, a także służby i urzędników. Znajdują się tutaj stajnie z ekspozycją imperialnych pojazdów konnych oraz kuchnie cesarskie, gdzie możemy podziwiać kolekcję chińskiej porcelany. Dwa kolejne dziedzińce należały do sułtana i jego rodziny oraz najbliższych doradców. Ciekawostką może być fakt, że jedynie dwie osoby mogły poruszać się konno na ich terenie. Był to oczywiście sam sułtan oraz jego matka.

Choć niektórzy uważają zwiedzanie Haremu za stratę czasu, warto samemu to ocenić, o ile pozwalają nam na to środki finansowe i plan zwiedzania. Miejsce to jest swoistym labiryntem ponad 400 komnat i korytarzy, które były prywatną siedzibą żon i konkubin sułtana oraz jego potomstwa. Obecnie jedynie 12 pomieszczeń jest udostępnianych dla zwiedzających, które w większości są puste, zachwycają jednak zdobieniami i kolorowymi kafelkami znajdującymi się na ścianach.

Pałac otwarty jest przez cały tydzień oprócz wtorków; w sezonie letnim (15 kwietnia – 26 października) w godzinach 9:00-18:45, a w sezonie zimowym (27 października – 14 kwietnia) w godzinach 9:00-16:45. Kasy biletowe zamykane są 45 minut wcześniej. Pałac jest całkowicie zamknięty 19 maja, a w pierwszy dzień okresów świątecznych do godziny 13. Bilety wstępu kosztują 30 TL, a Harem to dodatkowy koszt 15 TL. Dzieci do lat 12 wchodzą za darmo (do Haremu do lat 6).

Oficjalna strona: http://www.topkapisarayi.gov.tr.

Pałac Dolmabahçe

Nad samym brzegiem cieśniny Bosfor leży niezwykły Pałac Dolmabahçe, co dosłownie oznacza „wypełniony ogród”. Niewątpliwie liczne krzewy i drzewa są istotnym dopełnieniem całego kompleksu i idealnie wpisują się w charakter tego miejsca.

Pałac zbudowany w XIX w. miał być świadectwem ciągłej potęgi Imperium Osmańskiego i robić wrażenie na odwiedzających go dostojnikach z zagranicy. Jest pierwszym pałacem w Stambule wybudowanym w stylu europejskim, wzorowanym na francuskim Luwrze i brytyjskim Pałacu Buckingham. Po powstaniu Republiki Tureckiej pałac został oddany do dyspozycji Mustafa Atatürka, który przebywał w nim podczas swoich wizyt w Stambule, a potem zamieszkał. Tutaj też zmarł 10 listopada 1938 r. o godzinie 9:05, a w celu upamiętnienia jego osoby wszystkie pałacowe zegarki wskazują dokładnie tę godzinę.

Pałac składa się z oficjalnej części zwanej Selamlık, gdzie kilkadziesiąt umeblowanych i udekorowanych komnat robi ogromne wrażenie, a największa w Europie sala ceremonialna ozdobiona ponad 4,5-tonowym żyrandolem onieśmieli niejednego zwiedzającego. Równie duże zainteresowanie wzbudza pozostała część pałacu, czyli Harem. Budzącym największe poruszenie pomieszczeniem jest Różowy Hol i apartament wokół niego, w którym znajduje się łoże śmierci Atatürka.

Pałac otwarty jest codziennie oprócz poniedziałków i czwartków, 1 stycznia i pierwszych dni okresów świątecznych, w godzinach 9:00-16:00 oraz 09:00-15:00 od października do końca lutego. Obowiązuje dzienny limit odwiedzających w liczbie 3 000, dlatego kasy mogą zostać zamknięte wcześniej. Bilety wstępu: Selamlık 30 TL, Harem 20 TL, bilet łączony 40 TL. Nie ma możliwości samodzielnego zwiedzania pałacu, jedynie z przewodnikiem, a czas trasy obydwu części to ok. 2 godziny. Obowiązuje także całkowity zakaz fotografowania i filmowania oraz obowiązek założenia ochraniaczy na buty.

Muzea

Hagia Sophia

Hagia Sophia, zwana również kościołem Mądrości Bożej, to bez wątpienia jeden z najsłynniejszych zabytków Stambułu. Początki świątyni sięgają VI w. i czasów cesarza Justyniana Wielkiego, który zlecił rozpoczęcie budowy. Obiekt ten przez blisko 1000 lat uznawany był za niedościgniony wzór i symbol Kościoła bizantyjskiego. Po zdobyciu miasta przez Turków zamieniony w meczet, aby od 1935 r. pełnić rolę muzeum.

Świątynia, jako jeden z najwspanialszych przykładów architektury bizantyjskiej, imponuje wielkością, przestrzenią oraz niezwykłymi zdobieniami. Jej kopuła o średnicy ponad 30m wznosi się na wysokości 55 m. Po przestąpieniu progu uderza nas ogromna przestrzeń, rozświetlana kolorowymi plamami światła, wpadającymi przez ozdobione witrażami okna. Spacerując powoli po całej świątyni nasz wzrok kieruje się ku górze, nie tylko ze względu na ogromną kopułę, ale przede wszystkim liczne mozaiki przedstawiające Jezusa czy Matkę Bożą. Oprócz wizerunków świętych, na kilku mozaikach uwieczniono postaci Konstantyna Wielkiego i Justyniana Wielkiego.

Chyba każdy z nas chciałby odwiedzić miejsce, gdzie może spełnić swoje marzenia. Będąc w Stambule nie trzeba daleko szukać, gdyż odwiedzając Hagię Sophię mamy ku temu niepowtarzalną okazję. Po lewej stronie od głównego wejścia, w jednej z kolumn znajduje się stela św. Grzegorza Cudotwórcy. Według legendy każdy, kto włoży kciuk w znajdujący się w niej otwór i będzie w stanie przekręcić go o 360 stopni, a po wyjęciu zauważy, że jego palec jest wilgotny, może być pewien, że jego marzenie stanie się rzeczywistością.

Muzeum można zwiedzać codziennie poza poniedziałkami w godzinach 9:00-19:00 w okresie letnim (kwiecień – październik) i 9:00-17.00 w okresie zimowym (listopad – marzec). Niedostępne jest jedynie w pierwszych dniach okresów świątecznych w godzinach przedpołudniowych. Ostatnie wejście możliwe jest na godzinę przed zamknięciem, a koszt biletu to 30 TL. Dzieci do 12 roku życia są zwolnione z opłaty za wejście do muzeum, a do 6 roku życia także do Haremu.

Oficjalna strona: http://ayasofyamuzesi.gov.tr/en.

Muzeum Sztuki Tureckiej i Islamskiej w Stambule

Chcąc bliżej zapoznać się z bogatą kulturą islamską, warto odwiedzić Pałac Ibrahima Paszy. To w nim od 1983 r. znajduje się Muzeum Sztuki Tureckiej i Islamskiej, gdzie możemy podziwiać rękopisy z VIII-XIX wieku i przykłady kaligrafii tureckiej, a także wyroby z kamienia, ceramiki, metalu i drewna. Ciekawą wystawę stanowi kolekcja ręcznie tkanych dywanów tureckich.

Jednym z oddziałów muzeum jest Muzeum Adama Mickiewicza. Nasz narodowy wieszcz zmarł w Stambule w 1855 r., a w setną rocznicę jego śmierci utworzono w podziemiach budynku symboliczną kryptę poety. Od 2005 r. w sali znajduje się niewielka wystawa poświęcona artyście, przygotowana przez Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie.

Muzeum czynne jest oprócz poniedziałków w godzinach 9:00-16:30. Wstęp kosztuje 10 TL.

Inne atrakcje

Bazar Kryty

Ten niesamowity obiekt może w pierwszej chwili przyprawić nas o zawrót głowy. Swoiste miasto w mieście rozpościera się na powierzchni 3 hektarów. Składa się z ponad 3500 sklepów, kawiarni, restauracji, a nawet posterunku policji i… meczetu! Od czasów najazdu Turków na Konstantynopol, bazar stał się miejscem głównej wymiany handlowej przeróżnych towarów z całego świata. Obecnie odwiedzany jest przez tłumy turystów i lokalnych mieszkańców, którzy poszukują inspiracji przy kupowaniu pamiątek i tureckich wyrobów. Znajdziemy tu dywany, tekstylia, wyroby ceramiczne i z drewna, lampy, meble, antyki i wiele innych. Jeżeli nie uda nam się znaleźć czegoś na bazarze, to warto się zastanowić, czy taki towar w ogóle istnieje! Dla ułatwienia zakupów, podobne produkty znajdują się wzdłuż tych samych alejek, co pozwala nam szybko i łatwo porównać ich ceny i odmiany. Targowisko nieczynne jest jedynie w niedziele, w pozostałe dni można go odwiedzać w godzinach 08:30-19:30. Mapa dostępna na stronie: http://kapalicarsi.com.tr/tr/.

Stambulski Bazar stał się tak popularną atrakcją miasta, że sam James Bond postanowił przejechać się po jego dachu w filmie Skyfall.

Bazar Egipski

Dla zmęczonych tłumami podróżników, bardziej ceniących sobie prawdziwy charakter odwiedzanych miejsc, polecamy wizytę na Bazarze Egipskim, zwanym czasem targiem przypraw. Choć nie jest tak okazały jak Bazar Kryty, ma swoim odwiedzającym wiele do zaoferowania. Za czasów Bizancjum był głównym miejscem, gdzie handlowano przyprawami i ziołami, także tymi leczniczymi. Towary pochodziły głównie z Egiptu, skąd wzięła się nazwa targowiska. Choć coraz więcej stoisk oferuje produkty typowo turystyczne, jak pamiątki, czy podrabiane ubrania znanych marek, nadal możemy zaopatrzyć się tutaj w świeże przyprawy, słodycze, kawy czy herbaty. Bazar czynny jest przez cały tydzień (z wyjątkiem niedzieli) w godzinach 8:00-19:00.

Hipodrom

Niegdyś okazały budynek, obecnie jest jednym z placów w Stambule, położonym pomiędzy Błękitnym Meczetem a Hagią Sophią. Za czasów cesarza Konstantyna było to tętniące życiem centrum miasta, gdzie odbywały się wyścigi konne i rydwanów oraz imprezy sportowe. W późniejszym okresie było to także miejsce strajków i demonstrowania niepokojów społecznych. Najciekawsze punkty placu, które zachowały się do dziś, to Obelisk Teodozjusza, Kolumna Wężowa, Kolumna Konstantyna VII Porfirogenety oraz Niemiecka Fontanna.

Cysterna Bazylikowa

Znaczna część podziemia miasta to system połączonych ze sobą cystern, czyli ogromnych zbiorników. Służyły one jako rezerwuary wody sprowadzanej do miasta, a ich łączna objętość to ponad milion litrów sześciennych. Obecnie jedyną udostępnioną cysterną dla zwiedzających jest Cysterna Bazylikowa. Pochodzi z VI w. i jest największym zachowanym tego typu obiektem. Turyści spacerując w ciemnych podziemiach oświetlanych delikatnym żółtym światłem, mogę podziwiać 336 kolumn ustawionych w 12 równych rzędach, dwa bloki skalne z wyrzeźbionymi głowami meduz oraz… pływające w wodzie karpie!

Jak się okazuje, Cysterna jest kolejnym obiektem, który stał się przedmiotem zainteresowań Jamesa Bonda. Tutaj agent 007 dokonuje spektakularnego pościgu w filmie Pozdrowienia z Rosji z 1963 r.

Wejście dla zwiedzających możliwe jest codziennie od 9:00 do 17:30 za cenę 10 TL.

Wieża Galata

Licząca 66 m wysokości Wieża Galata to jeden z charakterystycznych obiektów Stambułu, traktowany przez turystów jako punkt widokowy. Położona u styku zatoki Złoty Róg z cieśniną Bosfor, jest idealnym miejscem na podziwianie rozpościerającej się w dole wspaniałej panoramy miasta. Wybudowana w XIV w. jako część fortyfikacji obronnych, pełni obecnie funkcję kawiarni, restauracji i klubu nocnego. Choć niekiedy pod wieżą ustawiają się liczne kolejki, nie warto się nimi zrażać. Na górę można dostać się dwoma 12-osobowymi windami, więc czas oczekiwania powinien być relatywnie krótki. Wstęp na wieżę kosztuje niestety 12 TL i możliwy jest w godzinach 9:00-19:30.

Plac Taksim i Istiklal Caddesi

Stambuł to nie tylko historia i zabytki. To także nowoczesność i trendy zachodnie. Ciekawym miejscem, gdzie bez wątpienia możemy nie zauważyć, iż jesteśmy prawie w Azji, jest Plac Taksim i odchodząca od niego Istiklal Caddesi. Sam plac nie jest może szczególnie zachwycający, ale od lat wzbudza ciekawość turystów swoją odmiennością od reszty kluczowych atrakcji miasta. W jego centrum znajduje się Pomnik Republiki, gdzie co roku w rocznicę śmierci Atatürka zbierają się tłumy, aby o godzinie 9:05 uczcić jego pamięć minutą ciszy.

Istiklal Caddesi to jedna z najsławniejszych ulic miasta, swoim charakterem przypominająca Piątą Aleję Nowego Jorku lub paryską Champs-Élysées. Ekskluzywne sklepy przeplatają się z licznymi restauracjami i kawiarniami. Można tu także spotkać ulicznych artystów lub przejechać się zabytkowym tramwajem, nawet bez biletu, chwytając się zewnętrznych poręczy w czasie jego jazdy. Dla kogoś, kto nie był np. w Lizbonie, może to być bardzo ciekawe doświadczenie.

Co jeszcze warto zrobić?

Rejs po Bosforze

Choć do każdej części Stambułu można dojechać samochodem, korzystając z mostów lub tuneli, warto urozmaicić sobie podróżowanie i wybrać się w rejs po Bosforze. Wędrując deptakiem wzdłuż brzegu napotkamy liczne firmy, proponujące nam specjalnie przygotowane łodzie dla turystów, które z perspektywy wody pokażą nam wszystkie najważniejsze zabytki miasta. Choć wybór rejsów jest ogromny, zarówno pod względem czasu płynięcia jak i wyposażenia łodzi, cena jest relatywnie wysoka, w granicach 15 TL w jedną, i 40 TL w dwie strony. Dlaczego więc nie skorzystać z tańszej opcji i podobną trasę pokonać za 6 TL tam i z powrotem? Jest to możliwe przy użyciu transportu publicznego. I nie mamy tu wcale na myśli autobusów jeżdżących wzdłuż cieśniny, a tramwaje wodne, z których na co dzień korzystają lokalni mieszkańcy. Tras jest bez liku, więc dowolnie możemy wybrać, czy mamy ochotę szybko przeprawić się na drugą stronę cieśniny, czy bez pośpiechu przemierzyć całą trasę.

Wyspy Książęce

Nawet jeśli jesteśmy wytrawnymi podróżnikami i całodniowe zwiedzanie ogromnych metropolii nie stanowi dla nas problemu, każdy potrzebuje odrobiny wytchnienia. Dla mieszkańców Stambułu i turystów takim azylem są Wyspy Książęce. Położony ok. 20 km na południowy wschód archipelag, składa się z 9 wysp, z których 4 są odwiedzane przez turystów i lokalnych. Po wyspach najlepiej przemieszczać się piechotą, rowerem lub bryczką konną. Nie mamy tu możliwości złapania taksówki czy autobusu, gdyż obowiązuje zakaz poruszania się pojazdów mechanicznych. Nie dotyczy to oczywiście służb porządkowych czy zaopatrzenia.

Büyükada to największa wyspa, która przyciąga najwięcej turystów chcących zobaczyć grecki klasztor Świętego Jerzego. Ponadto jest to mieszanka restauracji, sklepików czy kawiarni, w których można posiedzieć i odpocząć. Warto też zajrzeć w głąb wyspy, gdzie możemy się natknąć na dzikie, zielone tereny. Heybeliada to idealne miejsce na piknik czy też relaks na jednej z malutkich, piaszczystych plaż. Choć w weekendy bywa tu tłoczno, warto przejść się urokliwymi uliczkami miasteczka, a i nad morzem na pewno znajdzie się trochę miejsca. Dwie mniejsze wyspy, na które można się dostać ze Stambułu to Burgazada i Kınalıada. Są one mniej popularnym, a przez to bardziej autentycznym miejscem, gdzie znajdziemy klimatyczne restauracje, stare zabytki czy plaże bez tłumów turystów.

Najłatwiej na wyspy dostać się oczywiście promem. Kursują one z przystani Kabataş i Kadiköy oraz Bostanci po stronie azjatyckiej, a rejs trwa około godziny. Koszt takiej wyprawy to ok. 5 TL w jedną stronę. I choć łodzie często są bardzo zatłoczone, podróż jest szybka i przyjemna. Można podziwiać wspaniałe widoki na miasto od strony Morza Marmara, a także karmić w powietrzu mewy.

Hammas

Wizyta w łaźni tureckiej (hammas) to punkt obowiązkowy dla każdego szanującego się turysty! Nie jest to ważne jedynie ze względu na wielowiekową tradycję takich miejsc, ale przede wszystkim pozwoli nam na chwilę odprężenia po długich godzinach zwiedzania. Poza relaksem w saunie czy basenie, możemy zafundować sobie tradycyjny turecki peeling i masaż w pianie, co jest oczywiście dodatkowo płatne. Wybór łaźni w Stambule jest przeogromny, gdyż czynnych jest aż 60. Najbardziej popularne wśród turystów to Suleymaniye, Çemberlitaş oraz Cağaloğlu. Chcąc doświadczyć więcej autentyczności, należy poszukać mniej znanych hammasów. Musimy się jednak liczyć z tym, że będą one typowo lokalne, a przez to ich standardy dalekie od zachodnich.

Kupić kilka ciuchów

Jadąc do Stambułu, oprócz nowych doświadczeń można przywieźć ze sobą sporą ilość nowych ubrań. Choć ich jakość bywa różna, a i nasze gusta nie są takie same, to z pewnością przy odrobinie szczęścia uda nam się znaleźć coś ciekawego. Nie jest tajemnicą, że duża część rodzimych wyrobów to tańsze podróbki znanych zachodnich marek. Jeżeli jednak nam to nie przeszkadza, mamy szansę zaopatrzyć się w dobre produkty po atrakcyjnych cenach. Można zaryzykować stwierdzenie, że wielu naszych rodziców czy dziadków nadal ma swoje ulubione sztruksowe spodnie lub dres, który kilkadziesiąt lat temu przywieźli właśnie z Turcji.

Czego nie warto?

Kościoły i meczety

Choć w Stambule nie brakuje wspaniałych meczetów i starych kościołów, które z ogromną pieczołowitością opisywane są w różnych przewodnikach, chyba nie warto odwiedzać ich wszystkich. Znacząca część jest do siebie podobna, a jeżeli to już nasz piąty meczet dzisiejszego dnia, smukłe minarety i kolorowe mozaiki stają się po prostu nudne. Najrozsądniej jest zajrzeć do najbardziej znanych atrakcji, które z pewnością zrobią na nas wrażenia, a pozostałe miejsca odwiedzać tylko przy okazji, jeżeli akurat znajdą się na naszej trasie zwiedzania.

Muzea

Podobnie jak w przypadku budowli sakralnych, Stambuł może poszczycić się ogromną ilością muzeów. Na dokładne zwiedzanie ich wszystkich spokojnie można by poświęcić cały, kilkudniowy wyjazd. Jeżeli zamierzamy odwiedzić któreś z nich, należy przed wyjazdem poczytać co mają do zaoferowania i czy są tam eksponaty, które znajdują się w kręgu naszych zainteresowań. Czy naprawdę warto odwiedzać Muzeum Mozaiki, w którym najstarsze i najznamienitsze dzieła uległy zniszczeniu, albo Muzeum Archeologiczne, jeśli jedyne, co nas interesuje z historii, to daty urodzin naszych bliskich?

Bać się nocnych spacerów

Choć niejednokrotnie, nawet w tym przewodniku, przestrzega się przed nocnymi wyprawami w miasto, nie należy ich bezwzględnie unikać. Główne dzielnice miasta, które wypełnione są turystami do późnych godzin nocnych, to miejsca bezpieczne, a ich unikanie będzie dla nas dużą stratą. Oczywiście należy zachowywać podstawowe środki ostrożności. Nieprowokujący strój, kultura osobista czy unikanie bójek i zaczepek to podstawy, które zagwarantują nam przyjemny wieczór na mieście.

Jeśli już wiecie, co warto i nie warto robić na miejscu, a chcecie się dowiedzieć, jak najlepiej przemieszczać pomiędzy różnymi miejscami, wykorzystajcie parę minut na przeczytanie rozdziału „Transport”.

Staramy się, aby ten rozdział przewodnika był dla Was wartościowy i NIESAMOWICIE BARDZO MOCNO zależy nam na Waszej opinii. Prosimy Was – wyraźcie ją korzystając z przycisku „Szepnij nam do ucha”. Nawet najkrótsza i najprostsza informacja się liczy: „Podoba mi się” lub „Co Wy w ogóle robicie, zmieńcie branżę”. W ten sposób pomożecie nam rozwijać się dla Was – kontynuować to, co jest dobre i poprawiać to, co Wam się nie spodoba.

Jeśli widzicie potencjał w tym, co robimy, to nie trzymajcie tego dla siebie. Pomóżcie nam dalej budować ten portal, zwiększając dotarcie do innych osób, którym publikowane przez nas artykuły mogą pomóc w planowaniu podróży. Może jest wśród Waszych znajomych ktoś, komu warto podać adres http://www.breakplan.com? Prosimy Was, jeśli ten darmowy przewodnik, który przeczytaliście ma dla Was wartość, udostępnijcie go na fejsie i polubcie nasz profil – nic nie tracicie, a nam da to dowód, że wiele godzin pracy nad przewodnikiem, żebyście mogli go przeczytać zupełnie za darmo, ma sens i warto dalej się rozwijać.

Z góry Wam dziękujemy za każdy rodzaj wsparcia i życzymy wymarzonej podróży.