PeruWprowadzenie

Czasem chce się pojechać gdzieś daleko. Do jakiegoś egzotycznego miejsca. Przeżyć niesamowitą przygodę. Najlepiej zaś, żeby tam było jeszcze coś ciekawego do zobaczenia. Peru oferuje to wszystko! Gdzieś na jego terenie leży mityczne El dorado. Nieopodal Cusco, jednego z większych miast państwa, znajduje się ostatnia stolica imperium Inków – Machu Picchu. Znajdują się tu źródła Amazonki oraz jeden z najgłębszych kanionów na świecie. Peru nazywane też jest ojczyzną ziemniaka. To tylko niektóre ciekawostki Peru, te bardziej znane. Wszystkich nie sposób wymienić. Trzeba samemu je poznać!

Jeżeli planujecie podróż do Peru, pozwólcie nam sobie pomóc. Napiszcie do nas na Facebooku lub wypełnijcie formularz kontaktowy i zlećcie nam organizację wyjazdu. Więcej szczegółów znajdziecie tutaj.

>>>SPRAWDŹ: Przygotujemy dla Ciebie miniprzewodnik z najważniejszymi informacjami o Peru!

Peru jest republiką (oficjalna nazwa to: República del Perú) i trzecim co do wielkości państwem Ameryki Południowej (po Brazylii i Argentynie). Zajmuje łącznie powierzchnię prawie 1,3 mln km² (czterokrotnie większą od Polski). Na gigantycznych terenach mieszka raptem 30 milionów ludzi. Większość – w ośmiomilionowej stolicy, Limie. W użyciu, oprócz wielu dialektów (m. in. w dżungli), są trzy języki urzędowe: hiszpański, keczua (hiszp. quechua) i ajmara (hiszp. aymara lub aimara).

Nie znacie żadnego z tych języków? Zapiszcie się na kurs hiszpańskiego oferowany przez naszego partnera przed wyjazdem i cieszcie się swobodą komunikacji na miejscu!

Obowiązującą walutą jest Nowy Sol (hiszp. Nuevo Sol, skrót międzynarodowy to PEN). Jest to waluta trochę silniejsza niż polski złoty (stan na rok 2016): 1 PEN ≈ 1,20 PLN (NBP nie prowadzi notowań kursów tej waluty). W niektórych sklepach można też płacić dolarami lub euro.

Najlepiej zaopatrzyć się w dolary jeszcze przed wyjazdem, żeby na miejscu wymiana na walutę obowiązującą w Peru był prostsza. Możecie to zrobić, klikając w poniższy baner (jeśli masz włączonego adblocka lub korzystasz z telefonu, to baner się nie wyświetli):

Peru podzielone jest na 25 regionów (odpowiednik naszego województwa) i prowincję Lima. Podobnie jak w Polsce prezydent jest wybierany na pięcioletnią kadencję. Istnieje tylko jedna izba parlamentu – Kongres Republiki Peru liczący 130 członków (również wybieranych na pięcioletnią kadencję).

Religią dominującą w Peru jest chrześcijaństwo, zaszczepione na tych ziemiach przez Hiszpanów w trakcie konkwisty. Obecnie około 85% mieszkańców deklaruje sie jako katolicy. Silną grupę stanowią kościoły protestanckie (ok. 10%). Na terenach Amazonii i w górach spotyka się także pierwotne wierzenia animalistyczne, islam, hinduizm i buddyzm.

Nie ma standardów gniazdek elektrycznych w kraju. Zazwyczaj nie mają one uziemienia, ale są na napięcie takie samo jak w UE (220-230 V). W większości punktów usługowych powinny być dostępne adaptery. Można je też kupić w lokalnych sklepach.

>>>ZOBACZ TEŻ: Zorganizujemy Twój wyjazd do Peru za grosze! Kliknij tutaj, żeby dowiedzieć się więcej.

Geografia

Kraj położony jest na południowej półkuli. Spoglądając na mapę Peru zobaczymy, że rozciąga się ono od równika do 19 równoleżnika szerokości południowej oraz pomiędzy 69 i 81 południkiem długości zachodniej. Od zachodu ogranicza je Ocean Spokojny (linia brzegowa: 2 414 km), od północy graniczy z Ekwadorem i Kolumbią, od wschodu z Brazylią i Boliwią, zaś od południa z Chile. Przez kraj przebiegają Andy, co razem z położeniem geograficznym (strefa klimatu równikowego i zwrotnikowego suchego) oraz sąsiedztwem Pacyfiku determinuje klimat. Najwyższy punkt to góra Huascarán (6 768 m n.p.m.). Różnica czasu z Polską to 7 godzin w lato i 6 podczas zimy (strefa UTC -5).

Główne miasta, oprócz stolicy, to Trujillo (ok. 1 mln miekszańców) na północnej części wybrzeża, Arequipa (ok. 870 tys. mieszkańców) na południu, Cusco na zachodzie w górach (ok. 420 tys. mieszkańców) i Iquitos nad Amazonką w północno-zachodniej części państwa (niecałe 0,5 mln mieszkańców).

Ze względu na rzeźbę terenu można podzielić Peru na trzy regiony fizycznogeograficzne. Costa to wąskie pasmo wzdłuż wybrzeża. Sierra (góry) rozciągają się równolegle do wybrzeża i zajmują największy obszar. Selva, czyli obszary zajęte głównie przez dżunglę amazońską, obejmuje północno-wschodnie i wschodnie, równinne terytorium. To w tej części znajdują się główne zasoby wodne Peru i największe rzeki państwa (Ucayali i Marañón, formujące Amazonkę). Innym wielkim zbiornikiem wodnym jest tektoniczne jezioro Titicaca na granicy z Boliwią.

Do Peru należy kilkadziesiąt niewielkich wysp. Głównie znajdują się one na Pacyfiku wzdłuż wybrzeża. Pozostałe zlokalizowane są na jeziorze Titicaca lub w dorzeczu Amazonki (wyspy rzeczne).

>>>ZOBACZ TAKŻE: Najciekawsze miejsca wypoczynkowe Peru.

Historia

Można powiedzieć, że Peru to odpowiednik Bliskiego Wschodu w Ameryce Południowej. Jeszcze przed naszą erą rozwinęły się na obecnych terenach państwa liczne cywilizacje. Wiele pozostałości archeologicznych, zarówno architektonicznych, jak i rękodzieł (malarstwo, rzeźba etc.), stanowi nie lada gratkę dla miłośników historii. Słynne rysunki z Nazca (geoglify) pochodzą właśnie z tego okresu. Do dziś są znajdowane grobowce kolejnych kultur (np. Indian Wari zajmujących terytorium praktycznie terytorium całego Peru w VIII i IX wieku naszej ery).

Era przedinkaska kończy się na przełomie XII i XIII wieku wraz z rozwojem cywilizacji Inków. Granice czasowe nie są wyraźnie wyznaczone. Wokół jeziora Titicaca istniało państwo Indian Ajmara podbite przez plemiona Kiczuanów w IX wieku. Jest to umowna data początku tej cywilizacji. W kolejnych wiekach nastąpiło formowanie się kultury (XII wiek). Po uformowaniu, państwo sukcesywnie podbijało sąsiadów i zajmowało w szczytowym okresie (XV i XVI wiek) wybrzeże (i Andy) od Ekwadoru poprzez Peru, Boliwię aż do połowy obecnego terytorium Chile włącznie. Jego wpływy są widoczne do dzisiaj. Nie tylko w modzie i architekturze, ale również w używanych językach: ajmara i keczua były oficjalnymi językami Inków. Dzisiaj można usłyszeć je w okolicach jeziora Titicaca (ajmara) i Cusco (keczua).

Potężne imperium, ze stolicą w Cusco i Machu Picchu przetrwało do połowy XVI wieku. Hiszpański konkwistador, Francisco Pizarra, podbił tereny Imperium Inków (60 konnych i 100 pieszych) i założył Wicekrólestwo Peru. Mimo wielu powstań, za każdym razem krwawo tłumionych, niepodległości nie udało się uzyskać aż do 1821 roku. Pomogli w tym Argentyńczyk Jose de San Martín i Wenezuelczyk Simon Bolivar, którzy zdobyli Limę i przeprowadzili kampanię przeciwko Hiszpanii. Madryt próbował kilkukrotnie odzyskać kontrolę nad utraconą kolonią, niezwykle cenną dla Hiszpanii w tamtym okresie, aczkolwiek bezskutecznie.

Historia końcówki XIX i XX wieku to próby formowania państwa i wojny z sąsiadami (w tym przegrana z Chile o tereny bogate w saletrę). Wszystko to przeplatane zamachami stanu i dyktaturami kolejnych przywódców. Próbę osiągnięcia stabilizacji pogarszały ingerencje Stanów Zjednoczonych w wewnętrzne sprawy kraju po I wojnie światowej. Nawiasem mówiąc, Peru skorzystało na Wielkiej Wojnie bogacąc się na wzmożonym eksporcie saletry. Światowy kryzys finansowy w 1924 roku był kolejnym czynnikiem wstrzymującym wzrost i poprawę sytuacji.

Peru praktycznie nie brało udziału w II wojnie światowej zachowując neutralność aż do początku 1945 roku. Po wojnie nastąpił wzrost gospodarczy państwa przez pewien okres. W latach 60 dochodzi do spowolnienia gospodarki i kolejnych junt. Rosną niepokoje społeczne i powstają kolejne organizacje lewicowe, w tym Świetlisty Szlak (hiszp. Sendero Luminoso). Na początku była to grupa studentów zrzeszona wokół profesora filozofii Abimael Guzmán. Dopiero na początku lat 80 zaczęła widoczną działalność polityczną, a w 1982 utworzył zbrojną komórkę – Ejército Guerrillero Popular (czyt. „ehersito gerjiero popular”, Ludowa Armia Partyzancka). Organizacja dopuściła się wielu zamachów terrorystycznych (m. in. w dzielnicy Miraflores w Limie w 1992) i zbrojnych akcji w których szacuje się, że zginęło łącznie ponad 30 tys. osób.

Główne nasilenie walk pomiędzy Świetlistym Szlakiem a rządem przypada na lata 1983 – 1985 i uważane jest za wojnę domową. Państwo podniosło się po problemach dopiero po wyborze Alberto Fujimoriego na prezydenta w 1990 r. W połowie kadencji wprowadził on rządy autokratyczne. Jako zasługę trzeba mu poczytać rozbicie Świetlistego Szlaku (aresztowanie głównych liderów). Fujimori sprawował władzę do 2000 roku, kiedy musiał udać się na emigrację do Japonii z powodów niepokojów społecznych i oskarżeń o ludobójstwo.

>>>Jesteś miłośnikiem historii? Sprawdź więc dzieje innych krajów!

Pierwsze, co uderza po przyjeździe, to niegasnący gwar głosów. Niektórzy twierdzą, że Peruwiańczycy są mało latynoscy. Mimo to zadziwiają Polaków swoją otwartością i spontanicznością. Nagła zmiana planów, brak troski o daleką przyszłość i cieszenie się wszystkim co możliwe, to typowe cechy tamtejszej kultury.

Zaczynacie podróż. Na początku wszyscy są z lekka wycofani. Wokół Was panuje coś na kształt strefy ciszy… do pierwszego spotkania. Przewodnik, miejscowy znajomy czy inny podróżnik. Świat się zmienia. Otacza Was wesoły gwar rozmów i tysiąc propozycji wyjścia lub planów. Gdyby ktoś się zmęczył i chciał chwilę odpocząć, nie ma problemu. „Widzimy się wkrótce!” Na spacerze, w muzeum – gdzie dusza pragnie.

Andy. Temat rzeka. Od ubioru przez język po muzykę. W ubiorze królują kolorowe poncza i czapki z frędzlami, tzw. chullo (czyt. „czujo”). To tutaj można spotkać używane w życiu codziennym dawne języki Inków (keczua i ajmara). Wszystko to okraszone muzyką. W każdym regionie delikatnie inną, aczkolwiek zawsze niesamowicie egzotyczną. Z domieszkami hiszpańskimi i afrykańskimi. Pełna motywów inkaskich jest ciągle obecna w nie tylko górach, ale na terenie całego Peru. Magiczny świat czekający na odkrycie!

Peruwiańczycy mają kilka odmiennych zwyczajów i rozrywek. Po pierwsze nie zdejmuje się butów po wejściu do domu. Inne są również pory posiłków. Wolny czas spędza się na zabawie w klubie, a czasami na domówkach (rzadko bywa tam jedzenie!). Niektórzy lubią też oglądać walki byków (zazwyczaj pod miastem na arenie przypominającej corridę).

Wiele z tradycji jest lokalnych. Ludzie, ze względu na duże zróżnicowanie geograficzne, różnie odpoczywają w różnych miejscach kraju. Cześć z nich została przejętych od hiszpańskich konkwistadorów: zamiłowanie do wspólnych posiłków w gronie znajomych, sjesta (część punktów usługowo-handlowych jest zamknięta pomiędzy 12-15), czy wszechobecny pęd do zabawy. Inne stanowią o kwintesencji państwa. Każdy region ma swój strój, wyjmowany podczas lokalnego święta danego miasta. Parady, uliczne śpiewy, występy młodych grup, specjalne napoje i wiele innych. Tu świętuje się hucznie i z pompą!

Mimo dużej otwartości istnieją tematy których lepiej nie poruszać. Peruwiańczycy są bardzo czuli na punkcie swojej historii, również tej przedkolumbijskiej. Znają ją świetnie z wieloma meandrami i nie lubią jak ktoś się mądrzy. Duma powoduje również, że tematy ekonomiczne, zwłaszcza dotyczące problemu biedy w Peru lub karteli narkotykowych, mogą zrazić do Was rozmówcę.

W Peru nie za bardzo lubi się Chile i Chilijczyków. Wojna o saletrę i inne przygraniczne starcia ciągle są żywe w ich pamięci. Jest to niechęć obustronna. Objawia się ona drobnymi nieuprzejmościami, np. kibice chilijscy całą noc przed meczem grali i hałasowali pod hotelem, w którym spali peruwiańscy piłkarze.

Chciecie poznać kulturę Peru bliżej? Jedynym sposobem na to, jest odwiedzenie tego kraju. Zajrzyjcie tutaj, żeby znaleźć wczasy, które będą Wam najbardziej odpowiadały i w drogę!

>>>ZOBACZ TAKŻE: Jaki klimat panuje w Peru?