Wielka BrytaniaWprowadzenie

Z czym Wam się kojarzy Wielka Brytania? Pozwólcie, że zgadniemy – z deszczem, tajemniczą mgłą, Robin Hoodem, magicznym Hogwartem oraz niepowtarzalnym Charlie Chaplinem? Przyznajemy Wam rację, lecz Wielka Brytania ma o wiele więcej do zaproponowania – o czym mamy ogromną nadzieję przekonacie się niebawem sami :). Stąd widzimy, jak fani sportu z zacięciem kiwają głowami na znak aprobaty. Czy wśród Was znajdzie się choć jedna osoba, która nigdy nie słyszała o Premier League? No właśnie – Wasze miny mówią same za siebie. Wielka Brytania posiada nie tylko znakomitą kinematografię czy elitę piłkarską, lecz przede wszystkim nietuzinkową przeszłość i kulturę. 

Czy wiecie, że tuż obok Włoch czy Hiszpanii, jest jednym z najchętniej odwiedzanych państw europejskich? Turystów na Zieloną Wyspę przyciągają nie tylko walory przyrodnicze i antropogeniczne, ale przede wszystkim różnorodność kulturowa. Ta mozaika społeczna nadaje Zjednoczonemu Królestwu magii, której każdy z Was powinien doświadczyć!

Spodobał Wam się ten wstęp do przewodnika po Wielkiej Brytanii? Wiedzcie, że możecie teraz zrobić więcej, niż tylko kliknąć lajk na Facebooku i odłożyć w czasie marzenia o tym miejscu! Skontaktujcie się z nami poprzez formularz kontaktowy lub przez nasz fanpage na Facebooku. Osobiście doradzimy Wam jak zaplanować zarówno przelot, jak i noclegi w tym miejscu. Co macie do stracenia? Po więcej szczegółów kliknijcie tutaj. Jeśli nie chcecie skorzystać z naszego osobistego doradztwa, biegniemy z pomocą naszej wyszukiwarki lotów i noclegów!

>>>SPRAWDŹ: Przygotujemy dla Ciebie miniprzewodnik z najważniejszymi informacjami o Wielkiej Brytanii!

Wielka Brytania, czyli Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej ze stolicą w Londynie jest krajem unitarnym, wyspiarskim, położonym w Europie Zachodniej. Państwo to tworzą: Anglia, Walia, Szkocja i Irlandia Półncna. Każde z tych czterech krajów posiada poczucie autonomii, czego dowodem są odrębne stolice. Są to kolejno: Londyn, Cardiff, Edynburg oraz Belfast. Głową państwa jest królowa Elżbieta II, która urzęduje w Londynie.

Marzą się Wam wakacje na Wyspach Brytyjskich, wspaniałe szkockie widoki? Chcecie, żeby ktoś po prostu Was tam zabrał, byście w końcu mogli odpocząć? Wystarczy kliknąć tutaj, zeby wybrać cos dla siebie z setek ofert najbardziej popularnych biur podróży.

W polityce Wielkiej Brytanii obowiązuje ustrój parlamentarno-gabinetowy. Pod względem religijnym Wielka Brytania może uchodzić za prawdziwy tygiel kulturowy. Oficjalnie w kraju dominuje anglikanizm (20%). Spotkacie tutaj także wyznawców takich, jak: katolicy (21%), metodyści (5%), baptyści (3%), muzułmanie (11%), sikhowie (4%) oraz hinduiści (1,5%). Chociaż wyznania religijne są tak urozmaicone, przez niektórych Wielka Brytania nazywana jest „krajem zamkniętych kościołów”. Na twarzach wielu Polaków odwiedzających ten kraj widoczne jest niedowierzanie, bowiem Anglicy wielowiekowe, piękne budowle sakralne przemieniają na centra konferencyjne, punkty informacji turystycznej, a nawet prywatne domy! 

Jak się zapewne domyślacie, sporą liczbę mieszkańców Wielkiej Brytanii tworzą imigranci, w tym i nasi rodacy – jak podaje ONS w 2015 roku Polacy stanowili najliczniejszą grupę obcokrajowców (aż 853 tys.), na drugim miejscu ulokowali się obywatele Indii (365 tys.), a na trzecim przedstawiciele Irlandii (331 tys.). Językiem urzędowym jest angielski, ale w użyciu są też walijski, szkocki i irlandzki.

Nie znacie języka angielskiego i obawiacie się, ze sprawi Wam to problemy w czerpaniu przyjemności z Twojej podróży? Nauka języka to naprawdę nic trudnego z kursami od jednego z naszych partnerów. W ramach kurców ćwiczycie przede wszystkim swoje umiejętności komunikacyjne oraz macie dostęp do interaktywnych ćwiczeń językowych online i dedykowanego nauczyciela. Sami skorzystalismy i polecamy. Koszt jest mniejszy niż 100 zł za cały kurs! Wiecej szczegółó znajdziecie tutaj.

Hymn narodowy to God Save the Queen nieznanego autorstwa, będący niegdyś brytyjską pieśnią patriotyczną. Walutą obowiązującą w kraju jest funt szterling – £, GBP. Mamy dla Was dobrą i złą wiadomość. Dobra jest taka, że napięcie w gniazdkach elektrycznych jest identyczne, jak w Polsce, czyli 230 V/240 V. Natomiast zła jest taka, że koniecznie przed wyjazdem musicie zaopatrzyć się w przejściówkę, ponieważ gniazdka elektryczne w Wielkiej Brytanii przeznaczone są dla wtyczek o trzech płaskich bolcach.

>>>ZOBACZ TEŻ: Zorganizujemy Twój wyjazd do Wielkiej Brytanii za grosze! Kliknij tutaj, żeby dowiedzieć się więcej.

Geografia

Wielka Brytania, chociaż oddalona od kontynentu europejskiego, stanowi jedną z jej części składowych. Kraj ten położony jest w północno-zachodniej części Europy, a jego ukształtowanie jest wprost stworzone dla rozwoju żeglugi. Wiedzieliście, że okolica Poole uznawana jest za drugi co do wielkości naturalny port na świecie? Prześciga go tylko port w Sydney w Australii. Od Europy Wielką Brytanię oddziela od południa Kanał La Manche. Pozostałe granice stanowią odpowiednio: od zachodu i północy Ocean Atlantycki, od wschodu Morze Północne oraz na zachodzie Morze Irlandzkie. Kraj zajmuje przeważającą część archipelagu wysp brytyjskich, który liczy łącznie ok. 5500 wysp, z czego zamieszkanych jest 140. Największe z nich to: Wielka Brytania (230 tys. km²), Irlandia, Hebrydy, Szetlandy, Orkady Anglesey oraz Wight. 

W skład Zjednoczonego Królestwa nie wchodzą zamorskie terytoria, choć są od niego zależne. Są to m.in. Falklandy, Bermudy, Brytyjskie Wyspy Dziewicze, Kajmany i inne. Od 2002 roku zwane są brytyjskimi terytoriami zamorskimi, w których skład wchodzi 14 małych wysepek.

W Wielkiej Brytanii, a w szczególności na terenach Kornwalii dominują wybrzeża klifowe. Na wschodzie i na południu Anglii wybrzeża są płaskie. Z kolei w Szkocji zobaczycie wybrzeża fiordowe (jest to rodzaj wysokiego wybrzeża), a w Walii wybrzeża riasowe, czyli występujące na skraju obszaru górskiego.

Jak już z pewnością zauważyliście, sama Anglia zajmuje dwie trzecie terytorium wyspy. Linia brzegowa zarówno w Anglii, jak i w Szkocji jest dość dobrze rozwinięta. Podczas Waszej wycieczki z pewnością spotkacie na tym terenie liczne zatoki oraz poszerzone ujścia rzek, m.in.: Kanał Bristolski, Zatokę Liverpoolską, The Wash, Humber, Tamizę i wiele innych.

Stereotyp zapewne podpowiada Wam, że krajobraz, jaki zastaniecie na wyspie jest monotonny, surowy i nijaki. Nic bardziej mylnego! Na południu Wielkiej Brytanii dominuje ukształtowanie nizinne, natomiast północ kraju zdominowana jest obszarem wyżynno-górzystym. Na północy głównej wyspy znajdują się stare Góry Kaledońskie i Grampiany, rozdzielone rowem tektonicznym. W tych drugich leży najwyższy szczyt całego kraju – Ben Nevis (1343 m n.p.m.).

Południowa część Szkocji jest wyżynna, znajduje się tam Wyżyna Południowoszkocka o maksymalnej wysokości 840 m n.p.m. Wzgórza Cheviot stanowią naturalną granicę między Szkocją a Anglią. Środkowa i południowa Anglia to kraina nizinna poprzecinana licznymi pasmami wzgórz. Tereny nizinne Wielkiej Brytanii to tereny położone na wysokości 120-150 m n.p.m.

Wielka Brytania ma bardzo gęstą sieć rzek. Główną rzeką kraju jest Tamiza, która przepływa przez Londyn (dł. 338 km). Najdłuższą zaś Severn o długości 354 km, przepływa ona przez Walię i Anglię.

Zjednoczone Królestwo jest bogate w jeziora, zwłaszcza polodowcowe, które najliczniej występują w górach Szkocji, północnej części Gór Kambryjskich oraz w Irlandii Północnej. Największe z nich to Lough Neagh, Loch Lomond, Loch Ness, Monar. Dwa ostatnie są najgłębszymi jeziorami w kraju. Może komuś z Was się poszczęści i zrobi fotografię legendarnemu potworowi? :)

>>>SPRAWDŹ: Wciąż nie wiesz jak wybrac odpowiedni kierunek podróży? Zobacz nasz artykuł!

Historia

Czy ktoś z Was nie słyszał opowieści o walecznych Celtach czy piratach? Pewnie zastanawiacie się, jak to wszystko się zaczęło i ile w tym prawdy? Czy piraci plądrujący obce statki to tylko wymysł dziecięcej fantazji? Jak się okazuje – niekoniecznie. Pierwsze ślady działalności człowieka na terenach Wielkiej Brytanii datowane są na 250 tys. lat temu! Dacie wiarę?

Teraz opowiemy Wam historię wyspy, lecz w tym celu musimy cofnąć się do zamierzchłych czasów, a dokładnie do VII wieku p.n.e. W tym bowiem czasie Celtowie przybyli aż z Europy Środkowej, osiedlając się skądinąd na terytorium dzisiejszej Wielkiej Brytanii. Nurtuje Was, skąd wzięła się nazwa kraju? Otóż Rzymianie nazywali Celtów właśnie Brytami. Ciekawostką jest, że wtenczas wyspa słynęła z eksportu wydobywanej w Kornwalii cyny – jak się okazuje, nie bez powodu Herodot nazywał Brytanię mianem Wysp Cynowych.

Później Rzymianie także maczali palce w historii tego kraju. Uwierzycie, że to właśnie im zawdzięczamy założenie Londynu? Wydarzenie to miało miejsce w połowie I wieku n.e. 

Kolejne stulecia zostały zdominowane przez liczne najazdy plemion germańskich, m.in. Anglów, Sasów, Jutów. Na przełomie V i VI wieku powstało siedem anglosaskich królestw, tzw. heptarchia. Czasy te są owiane mgłą tajemnicy, lecz jeden fakt jest niezaprzeczalny – w 597 roku rozpoczęła się chrystianizacja tych królestw. Odrobinę później, czyli na przełomie VIII i IX wieku, Brytania została zaatakowana przez Wikingów i ataki te powtarzały się aż do XIII wieku. W międzyczasie uchwalono Wielką Kartę Swobód, która ograniczała władzę samego króla na rzecz rady królewskiej. 

Rok 1337 zapoczątkował stuletnią wojnę z Francją, której towarzyszyła epidemia dżumy. Czy obiła się Wam o uszy nazwa „dynastia Tudorów”? Z pewnością tak. Nowa dynastia zapoczątkowała swoje rządy w XV wieku, za sprawą wygranej wojny domowej, tzn. Wojny Dwóch Róż. Jej znamienną przedstawicielką była królowa Elżbieta I. Właśnie dzięki niej Wielka Brytania zawdzięcza tak silną świadomość narodową. Królowa o nietuzinkowym charakterze podjęła walkę z Hiszpanią o dominację na morzu. Wdała się także w konszachty z korsarzami, aby ci mogli grabić hiszpańskie statki. Mamy dla Was kolejną ciekawostkę! Na cześć Królowej Dziewicy nazwano jedną z pierwszych zamorskich kolonii angielskich w Ameryce – Wirginię! W czasach elżbietańskich także rozkwitła kultura – w szczególności za sprawą Wiliama Szekspira. 

W pierwszej połowie XVI wieku Kościół Angielski odseparował się od stolicy apostolskiej, w wyniku czego powstał anglikanizm. Na czele nowej religii stanął Henryk XVIII. A wszystko przez kobietę. Kontrowersyjny władca sam ogłosił się głową nowo powstałego kościoła, ponieważ papież nie wydał pozwolenia na jego rozwód z Katarzyną Aragońską.

Kolejną ważną datą do zapamiętania (nie marudźcie, nie ma ich tak dużo :)) jest rok 1603. Wówczas zbiegły się ze sobą dwa ważne wydarzenia. Pierwszym z nich był upadek dynastii Tudorów, którą zastąpili Stuartowie. Drugim była unia Anglii ze Szkocją.

W 1803 roku powstało Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii. XVIII wiek zmienił oblicze przemysłu na całym świecie za sprawą rewolucji. Z kolei XIX wiek był czasem świetności Wielkiej Brytanii, a wszystko dzięki królowej Wiktorii. Drogie Panie, czy wiecie, że to właśnie tej monarchini zawdzięczacie białe suknie ślubne? 

W 1921 roku nastąpił podział Irlandii na Północną i na Wolne Państwo Irlandii. Dokładnie dziesięć lat później utworzono Brytyjską Wspólnotę Narodów z kolonii i posiadłości zamorskich.

>>>Jesteś miłośnikiem historii? Sprawdź więc dzieje innych krajów!

Zapewne doskonale znacie stereotyp Anglika? Macie rację, nie zachęca on do bliższych relacji z mieszkańcami Wielkiej Brytanii. Anglicy w potocznym myśleniu odbierani są jako nudni, flegmatyczni, z dziwnym poczuciem humoru. Jak to w życiu często bywa i ten stereotyp nie do końca ma swoje odzwierciedlenie w rzeczywistości. Także możecie się uspokoić, bowiem podczas Waszej wycieczki do Wielkiej Brytanii z pewnością spotkacie na swej drodze ludzi otwartych, życzliwych i pełnych energii :). 

W niniejszym rozdziale podpowiemy Wam, w jaki sposób możecie uniknąć gaf, ponieważ co kraj, to obyczaj :).

Po pierwsze Brytyjczycy uwielbiają kolejki! Zdziwieni? Wynika to z ich umiłowania do porządku, dlatego robiąc zakupy odradzamy Wam wszelkich prób omijania kolejek, czy „wpychania się” do nich. Takim zachowaniem nie zaskarbicie sobie sympatii Brytyjczyków.

W przypadku, gdy już kogoś poznacie, pamiętajcie, by podczas powitania uścisnąć oburącz jego dłoń. Zwyczaj ten jest przyjęty w stosunku do obu płci.

Mamy złą wiadomość dla spóźnialskich. Otóż mieszkańcy Wielkiej Brytanii bardzo sobie cenią punktualność, dlatego jeśli macie taką możliwość, przybądźcie odrobinę przed czasem na umówione spotkanie.

W zasadzie na terenie całego kraju można porozumiewać się językiem angielskim. W Walii jako urzędowy obowiązuje również język walijski. Uważajcie jednak na różne dialekty i odmiany języka angielskiego. Szczególnie w małych miejscowościach, gdzie ludzie są bardziej związani z tradycją, możecie doznać małego szoku próbując zrozumieć, co się do Was mówi.

Teraz niech podniesie w górę rękę ten, kto nie słyszał o słynnym na całym świecie Five o’clock? Sprecyzujmy – jest to rodzaj podwieczorka lub wczesnej kolacji. Chociaż zwyczajowo przyjęło się, że słynną herbatkę Anglicy piją o godzinie siedemnastej, różnie ma się to do rzeczywistości. Większość obywateli dopiero kończy pracę o tej właśnie godzinie, dlatego w praktyce Five o’clock ma miejsce około osiemnastej. Brytyjczycy uznawani są za herbaciany naród! Wyobraźcie sobie, że przeciętny Brytyjczyk wypija rocznie około 2,1 kg herbaty (czyli 6 kubków dziennie)! Zaskoczeni? Z badań wynika, że dziennie Brytyjczycy wypijają aż… 160 milionów kubków herbaty! Nie wmówicie nam, że nie zrobiło to na Was wrażenia :). Najpopularniejsza odmiana tego napoju wzbogacana jest mlekiem. Że co proszę? 

Mamy dla Was też ciekawostkę dotyczącą historii herbaty. Dawniej była ona towarem wręcz luksusowym, sprowadzanym z Chin. Wtenczas mleko było ogólnodostępne, ale przede wszystkim tanie. Mniej zamożni obywatele, których także ujął smak herbaty, dolewali do niej mleka, aby zużyć mniej liści. O tym, ile mleka dolewano, świadczył status społeczny danej osoby. Jak się domyślacie, najbardziej zamożni Brytyjczycy mogli sobie pozwolić na smak czystej herbaty, bez żadnych dodatków.

Jeśli chodzi o stroje, nie różnią się one od tych europejskich, za wyjątkiem Szkocji. Mężczyźni z tych okolic ubierają na ważne uroczystości państwowe i rodzinne tradycyjny strój składający się z kiltu, czyli kraciastej spódnicy oraz sporranu, czyli skórzanej torby owiniętej na łańcuszku wokół kiltu (pełni ona funkcję kieszeni). Czym byłby mężczyzna bez broni? W szkockim stroju jest to Sgian Dubh, czyli tradycyjny sztylet, którego funkcja ograniczona jest do czysto wizerunkowej :). Kobiety także mają własny narodowy strój, nazywany arisaid. Jest to długi płaszcz wykonany najczęściej z niefarbowanej wełny lub tartanu, w pasie ściągnięty skórzanym pasem. Dodatkiem jest broszka, którą kobiety spinają płaszcz w okolicach klatki piersiowej. 

Planując podróż do Wielkiej Brytanii pamiętajcie o tzw. bank holidays. Są to święta państwowe, podczas których większość instytucji jest zamknięta.

W kalendarzu prezentuje się to następująco:

• New Year’s Day – Nowy Rok (1 stycznia).
• Good Friday – Wielki Piątek (święto ruchome).
• May Day – w tym dniu organizowane są marsze związane z Partią Pracy, ang. Labour Party (pierwszy poniedziałek maja).
• Spring Bank Holiday – Święto Wiosny (ostatni poniedziałek maja).
• August Bank Holiday (ewentualnie Late Summer Holiday) – jedno z najstarszych, niereligijnych świąt (ostatni poniedziałek sierpnia).
• Christmas Day – Boże Narodzenie (25 grudnia).
• Boxing Day – Drugi Dzień Bożego Narodzenia (26 grudnia).

Dodatkowo mieszkańcy Wielkiej Brytanii obchodzą święta patronów. Najbardziej popularne z nich, to:

• St. Patrick’s Day – Dzień Świętego Patryka, patrona Irlandii, przypadający 17 marca. W tym dniu ulice wprost toną w kolorach zieleni. Symbolem święta jest trójlistna koniczyna, która miała odzwierciedlać istnienie Trójcy Świętej. 
• St. George’s Day – Dzień Świętego Jerzego, patrona Anglii, odbywa się 23 kwietnia. W tym też dniu nadawane są najwyższe odznaczenia wojskowe i cywilne.
• St. Andrew’s Day – Dzień Świętego Andrzeja, patrona Szkocji, przypada 30 listopada.
• St. David’s Day – Dzień Świętego Dawida, patrona Walii, obchodzony jest 1 marca. Towarzyszą mu symbole żonkila lub pora na odzieży i w domach.

Inne ważne uroczystości, to:

• Urodziny królowej Elżbiety II, które są obchodzone dwukrotnie – oficjalnie w pierwszą lub w drugą niedzielę czerwca oraz w prawdziwym dniu przyjścia monarchini na świat, czyli 21 kwietnia.
• Remembrance Day – Dzień Pamięci ku czci wszystkich poległych żołnierzy przypada w drugą niedzielę listopada o godzinie jedenastej. Symbolem są maki, które Brytyjczycy przypinają do ubrań na znak pamięci.
• Guy Fawkes Day – angielskie święto ludowe upamiętniające zamach stanu oraz bunt przeciwko katolikom w 1605 roku. Obchody przypadają na dzień 5 listopada. Biorąc w nim udział, z pewnością zobaczycie palone kukły symbolizujące Guya Fawkesa, nie zabraknie także fajerwerków.

Czym byłaby kultura bez sportu? Ulubioną dyscypliną Brytyjczyków (jak i większości mężczyzn na świecie :)) jest piłka nożna. Fani tego sportu z pewnością będą zadowoleni z podróży do Wielkiej Brytanii. Może komuś się poszczęści i zdobędzie bilet na mecz Chelsea lub Manchesteru United? Pamiętajcie, że sportem narodowym Walii jest rugby! Dla tych z Was, którzy lubią dreszczyk emocji, polecamy zawody jeździeckie, m.in. w Nottingham. Tor wyścigowy o ponad stuletniej tradycji był świadkiem niejednej wygranej. 

>>>ZOBACZ TAKŻE: Jaki klimat panuje w Wielkiej Brytanii?