LotaryngiaCo warto / nie warto?

Linia Maginota

To fortyfikacja, która powstała po I wojnie światowej, w latach 1929–1940. Po niezwykle krwawych walkach między wojskami niemieckimi i francuskimi w okresie I wojny światowej, na tych terenach, francuskie wojsko postanowiło zabezpieczyć się na wypadek kolejnego konfliktu. Z założenia linia miała być przeszkodą nie do pokonania. Niemcy zaatakowały jednak w 1940 r. Francję z innej strony, przez Holandię i Belgię. Linia, choć nie spełniła do końca swojej funkcji, jest niezwykłym obiektem militarnym. Liczy łącznie 450 km, spora jej część znajduje się na terenie Lotaryngii.

Hackenberg Fort

Jeden z największych i najlepiej umocnionych elementów Linii Maginota. Znajduje się na wschód od Thionville, w połowie drogi do granicy niemieckiej niedaleko Veckring. Cały kompleks, liczący 10 km korytarzy i dwadzieścia uzbrojonych pomieszczeń z pełnym i oryginalnym wyposażeniem, zachował się do dziś w prawie nienaruszonym stanie. Zaprojektowany był dla 1200 żołnierzy, dziś możemy oglądać jak wtedy wyglądało ich życie. Udostępniono między innymi kuchnię, szpital, pancerną wieżę, sypialnię, magazyny, pomieszczenia z wystawami uzbrojenia, umundurowania i amunicji. Część trasy można przejechać kolejką. Bilet wstępu to 10 euro (ulgowe 5 euro).

Fort de Guentrange

Ok. 5 km na północny wschód od Thionville znajduje się nieco mniejszy obiekt Linii Maginota. Co ciekawe, został on zbudowany przez Niemców w 1899 r. i wykorzystywany był już podczas I Wojny Światowej. Francuzi, budując Linię Maginota, unowocześnili go i zaadaptowali do swoich celów. Składa się z 4 głównych schronów koszarowych i 3 km korytarzy. Przeciętna trasa zwiedzania z przewodnikiem zajmuje ok. 2 godzin.

Malbrouck

Zamek w okolicach Manderen, tuż przy granicy niemieckiej. Jest to średniowieczna warownia, wzniesiona w połowie XVI w przez księcia Arnolda VI z rodu Sierck. Zamek bardzo ucierpiał w ciągu wielu bitew pomiędzy Francją a Niemcami, jednak w XX w. został odrestaurowany i dziś możemy podziwiać go z zewnątrz, jak i zwiedzać muzea usytuowane wewnątrz.

Neufchef

To typowe miasteczko górnicze. Znajduje się tutaj ruda żelaza, którą można zwiedzić i zobaczyć jak, na co dzień wygląda praca górników. Jest także średniowieczne centrum miasta.

Metz

Metz to stolica regionu. Miasto złota i zieleni, z przepiękną starówką, mieszanka francusko-niemiecka. Powstało już w starożytności, jako osada galijska, następnie było prowincją Cesarstwa Rzymskiego. Później, jak cała Lotaryngia, była częścią Francji bądź Niemiec, dlatego w mieście znajdziemy różnorodne style i zabytki z różnych epok. Ciekawym budynkiem miasta jest Dworzec Główny. Ma dość spore rozmiary, zbudowany przez Niemców tak, aby w ciągu doby mógł obsłużyć ponad 20 tysięcy żołnierzy. Metz kiedyś było ważnym ośrodkiem militarnym. Ściany dworca zdobione są monotematycznymi niemieckimi rzeźbami. Miasto słynie jednak z kościołów. Po pierwsze – gotycka katedra St-Etienne z największymi witrażami w Europie stworzonymi przez Chagalla. Niedaleko katedry, nad brzegiem rzeki Mozeli, usytuowany jest klasztor Petis Carmes, w klasztorze utworzono muzeum, w którym dziś możemy podziwiać dzieła Rembrandta czy Tycjana. Koniecznie trzeba zobaczyć najstarszy kościół we Francji – Saint Pierre aux Nonnains, a także, pełen śladów polskich, Kościół St Euchaire.

Wśród obiektów świeckich godny polecenia jest XVIII-wieczny teatr miejski. Teatr znajduje się przy Place de la Comédie – uroczym placu w stylu Toskańskim. Niestety jego historia nie jest już tak kolorowa. W czasie Rewolucji Francuskiej stała tam gilotyna, której używano nazbyt często.

W Metz planuje się otworzenie Centrum Pompidou, na wzór tego w Paryżu, które miałoby być prawdziwą gratką dla miłośników sztuki nowoczesnej. Jednak póki co, budynek stoi niedokończony.

Vaux

Znajduje się ok. 10 km od Metz. To miasteczko nad Mozelą z przepięknym zespołem pałacowo-ogrodowym. Pałac wniesiono w XVII w. w stylu Ludwika XIV, uważany jest za jeden z najlepszych tego typu obiektów zaraz po Wersalu. Przepiękne wnętrza wypełnione są dziełami sztuki i meblami. Także ogrody udostępnione są dla zwiedzających.

Verdun

To miejsce rozegrania historycznej bitwy w 1916 r. Celem bitwy było wykrwawienie wojsk francuskich przez wojsko niemieckie, jednak Francuzi zażarcie się bronili i dzięki zagraniom taktycznym - wygrali. Kilka lat później marszałek Piłsudski powiedział, że bitwa ta była symbolem, nadzieją na wygraną, jakże potrzebną wtedy Francuzom. Mimo tego, była to jedna z najbardziej krwawych bitew w historii I wojny światowej. Wokół miasta znajdują się pola bitewne, na których do dziś widnieją ślady po bombach, a także Mauzoleum Douaumont z 15 tysiącami grobów żołnierzy. Na bramie cmentarza wyryto motto „Nigdy więcej”.

W Verdun znajduje się także ogromna podziemna cytadela – Vaubana, zaprojektowana dla 2 tysięcy żołnierzy. Składa się z koszar oraz 7 km korytarzy. Zbudowano ją już na początku XIX w., podczas I wojny światowej znajdowało się tam Centrum Dowodzenia. Część cytadeli udostępniono zwiedzającym. Zwiedzanie odbywa się podczas przejażdżki specjalnymi wagonikami. W centrum miasta znajduje się zaś Światowe Centrum Pokoju, które także można zwiedzać oraz Muzeum Pamięci Bitwy pod Verdun. Verdun to niezwykle ważne miejsce w Lotaryngii, choć dość ponure.

Nancy

Nancy to dawna stolica regionu, miasto króla Stanisława Leszczyńskiego, który po abdykacji z tronu polskiego ożenił się z córką króla Ludwika XV i został księciem Lotaryngii. Początki Nancy datuje się na XI w. Powstała tu wtedy warownia, a wraz z nią pierwsza osada. Do XII w. osada tak się rozrosła (głównie dzięki handlowi), że książęta Lotaryngii wybrali ją na swoją siedzibę. Z królem Polski związany jest główny plac miasta – Place Stanislas. Zbudowany z białego kamienia przez wybitnego architekta Emmanuela Here, na zlecenie właśnie Stanisława Leszczyńskiego. Ten uroczy plac znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Większość budynków pochodzi z XVIII w., do najokazalszych należą: ratusz, Grand Hotel oraz Muzeum Sztuk Pięknych (dzieła Moneta, Caravaggiam Matisse czy Rodina). W okresie wakacyjnym na placu pojawiają się muzycy, grane są koncerty, sztuki czy opery. W barokowym kościele Notre-Dame de Bon Secours, na południu miasta, znajduje się Mauzoleum Stanisława Leszczyńskiego.

W mieście odnajdziemy także zabytki związane z wcześniejszymi dziejami miasta. Place de la Cariere, na którym w średniowieczu odbywały się turnieje rycerskie, plac Epvre, przy którym niegdyś odbywały się targi miejskie, Bazylika St-Epvre ufundowana przez Napoleona, Pałac Książąt Lotaryńskich (Pałac Ducal) ze złotymi bramami i rokokowymi fontannami w ogrodzie, klasztor z gotyckim kościołem Matki Boskiej Loretańskiej, Muzeum Historii Lotaryngii, czy Park de la Pépinière z barokowymi ogrodami. Fanom secesji spodoba się Muzeum Art Nouveau z secesyjnymi meblami, ozdobami, czy nawet całymi wnętrzami – zaaranżowane jest jak prywatny dom. Wśród zbiorów zobaczymy dzieła Gallego, wybitnego przedstawiciela epoki. Jeśli mało nam w muzeum, powinniśmy wybrać się na kawę do secesyjnej restauracji hotelu L'Excelsior. Hotel wybudowano w 1909 r. Szczęśliwie przetrwał obie wojny w nienaruszonym stanie.

Fléville

Pałac i przepiękny ogród zajmujący powierzchnię 20 ha, choć powstał w XIX w., to wzorowany był na tych z XVII–XVIII w. Sam zamek pochodzi zaś ze średniowiecza, wybudowany został na początku XIII w. Jego renesansowy wygląd pochodzi z XVI w., przypomina słynne zamki znad Loary. W zamku znajduje się muzeum z przepięknymi zbiorami mebli oraz dziełami sztuki.

Haroué

Pałac, ulokowany jest w centrum miasteczka Haroué, przy głównym placu. Wzniesiony został na murach cytadeli zamku renesansowego. Jego dzisiejszy wygląd pochodzi z XVIII w., należy do rodu Beauvau-Craon (z którego pochodziła jedna z kochanek Leszczyńskiego). Można zwiedzać ogrody oraz przepiękne, pełne dzieł sztuki wnętrza, w tym wypełnioną starymi książkami bibliotekę.

Lunéville

Pałac wybudowany przez… Stanisława Leszczyńskiego, jeden z najpiękniejszych pałaców późnobarokowych. To stamtąd Stanisław Leszczyński sprawował władzę nad regionem i to tam przyjeżdżali jego słynni goście: Wolter, Monteskiusz, czy markiza Châtelet.

Commercy

Miasto słynie z Magdalenek – małych cytrynowych babeczek, dla których głowę stracił Stanisław Leszczyński. Legenda mówi, że to na jego prośbę upiekła je kobieta o imieniu Magdalena. Na głównym placu znajduje się firmowa kawiarenka, w której dostaniemy oryginalne wyroby. Niedaleko kawiarni znajdziemy zabytkową aptekę École de Nancy, pochodzącą z początków XIX w., utrzymaną w stylu art nouveau.

Lucley

Wioska ta słynie z winnic, a także sadów mirabelkowych. Znajduje się tu strefa uprawy winorośli Côtes de Toul, w której możemy podziwiać słoneczne winnice, a także gospodarstwa winiarskie, których jest tu ponad 50. Samo Lucely to niewielka wioska, jednak wiele jest tam gospodarstw, które można odwiedzić, aby spróbować pysznych win, jak choćby w Goujot. Poza winnicami, wioska słynie też z sadów mirabelkowych – Mirabelle de Lorraine. Dlatego warto przyjechać to wiosną – kwitnące mirabelkowe sady to przepiękny widok. Z owoców zaś wytwarza się tu wódkę owocową. Tych możemy skosztować między innymi w gospodarstwie Gorny.

Domremy-la-Pucelle

To miejsce urodzenia Joanny d’Arc. Znajdziemy tam jej dom oraz kaplicę Dame de Bermont z freskiem przedstawiającym świętą. Ciekawostką jest to, że przed urodzeniem Joanny d’Arc, nazwa wioski była jednoczłonowa, dopiero później dodano La Pucelle na cześć Joanny, bo tak brzmiał jej przydomek rodowy.

Darny

Mała miejscowość, w której znajduje się Centrum Prehistorii ze świetnymi atrakcjami dla dużych i małych, poza ciekawym muzeum możemy sami spróbować swoich sił w lepieniu garnków glinianych, czy krzesaniu ognia.

Baccart

To miasto słynące z wyrobów szklanych. Mamy oczywiście muzeum ze szklanymi ozdobami i sklepiki, w których te cuda można nabyć. Starówka pełna jest pięknych budynków, na których czele stoi Pałac Książęcy. Warto wejść do środka – tam znajdziemy muzeum wyrobów jubilerskich, tkanin, mebli, jest też coś dla Panów – muzeum broni i zbroi.

Mircourt

To miasto dla fanów muzyki, słynie bowiem z wyrobów skrzypiec. Mamy pokazy wyrobu tego instrumentów i oczywiście jego muzeum.

CO WARTO?

● W zimie warto wybrać się na narty. W lotaryńskiej części Wogezów mamy kilka całkiem dobrych ośrodków narciarskich: Gérardmer, La Bresse Hohneck, Saint Maurice sur Moselle – Rouge Gazon, Ventron.

● W cieplejszych miesiącach warto zaś wsiąść na rower i przemierzyć rowerowy szlak Doliną Mozeli.

● Jeśli szukamy pięknych widoków, to warto przyjechać do Lotaryngii wiosną, aby podziwiać kwitnące sady mirabelkowe, np. w okolicach Toul.

● W miesiącach wakacyjnych, w wielu parkach w Metz odbywają się koncerty jazzowe, przedstawienia teatralne i kabarety.

● Koniecznie trzeba spróbować mirabelkowej wódki. A pod koniec sierpnia w Metz odbywa się Festiwal Mirabelki.

● Lotaryngia to miejsce idealne na podróż śladami historii, a także poszukiwanie śladów polskości. Na trasie powinny znaleźć się Linia Maginota, Verdum, Nancy czy Domremy-la-Pucelle.

● Jeśli nie interesują nas sporty zimowe, nie polecam wyjazdu do Lotaryngii w zimie. Wiosna, lato i jesień dodają jej uroku.

Jeśli już wiecie, co warto i nie warto robić na miejscu, a chcecie się dowiedzieć, jak najlepiej przemieszczać pomiędzy różnymi miejscami, wykorzystajcie parę minut na przeczytanie rozdziału „Transport”.

Staramy się, aby ten rozdział przewodnika był dla Was wartościowy i NIESAMOWICIE BARDZO MOCNO zależy nam na Waszej opinii. Prosimy Was – wyraźcie ją korzystając z przycisku „Szepnij nam do ucha”. Nawet najkrótsza i najprostsza informacja się liczy: „Podoba mi się” lub „Co Wy w ogóle robicie, zmieńcie branżę”. W ten sposób pomożecie nam rozwijać się dla Was – kontynuować to, co jest dobre i poprawiać to, co Wam się nie spodoba.

Jeśli widzicie potencjał w tym, co robimy, to nie trzymajcie tego dla siebie. Pomóżcie nam dalej budować ten portal, zwiększając dotarcie do innych osób, którym publikowane przez nas artykuły mogą pomóc w planowaniu podróży. Może jest wśród Waszych znajomych ktoś, komu warto podać adres http://www.breakplan.com? Prosimy Was, jeśli ten darmowy przewodnik, który przeczytaliście ma dla Was wartość, udostępnijcie go na fejsie i polubcie nasz profil – nic nie tracicie, a nam da to dowód, że wiele godzin pracy nad przewodnikiem, żebyście mogli go przeczytać zupełnie za darmo, ma sens i warto dalej się rozwijać.

Z góry Wam dziękujemy za każdy rodzaj wsparcia i życzymy wymarzonej podróży.