RzeszówWprowadzenie

Rzeszów to miasto znane z… no właśnie - z czego? Wiele osób twierdzi, że nie ma tam wiele do zobaczenia, bo przecież daleko do morza, nie ma Wawelu jak Kraków czy pierniczków toruńskich, góry też niekoniecznie (chociaż jeśli chcecie „rzucić wszystko i jechać w Bieszczady”, zajmie Wam to tylko trochę ponad 2 godziny). Warto wspomnieć, że Rzeszów znalazł się w TOP 6 najlepszych celów podróżniczych w Polsce. W naszym przewodniku postaramy się Was przekonać, że powinniście wpisać Rzeszów na listę „must see”, jeśli chodzi o wycieczki po kraju. Przeczytacie tu o spacerze 10 metrów pod ziemią, siatkówce na dachu i o proziakach, a niektóre budowle sprawią, że pomyślicie tylko jedno: „Ale co autor miał na myśli?”.

Jeśli to już Was przekonało do odwiedzenia Rzeszowa, zapraszamy do kontaktu z nami, a zorganizujemy Wasz wypad! Skontaktujcie się z nami przez fanpage na Facebooku lub wypełnijcie formularz kontaktowy. Więcej szczegółów na ten temat znajdziecie tutaj. 

Jeśli jednak nie chcecie skorzystać z naszego osobistego doradztwa, biegniemy z pomocą naszej wyszukiwarki lotów do Rzeszowa i noclegów.

• Rzeszów to miasto na prawach powiatu, znajduje się na terenie województwa podkarpackiego i jest uznawane za jego stolicę.
• Mieszka tam około 190 000 osób, zajmuje 18. miejsce wśród najliczniejszych miast Polski.
• W Rzeszowie znajdują się dwie duże uczelnie: Politechnika oraz Uniwersytet Rzeszowski.
• To podobno najbardziej studenckie miasto w Europie.
• Jak w pozostałych częściach kraju, najwięcej jest tam chrześcijan. Jednak przed II wojną światową miasto było ważnym punktem dla wyznawców judaizmu. Ich liczba sięgała ponad 30% populacji Rzeszowa. Dzisiaj znajdziecie tam też parafię Ukraińskiego Kościoła Grekokatolickiego oraz miejsca dla zwolenników buddyzmu.
• Mapę Rzeszowa oraz interaktywny plan miasta znajdziecie tutaj.

Geografia

Rzeszów znajduje się w południowo-wschodniej części Polski i jest centralnym miastem województwa podkarpackiego. Zajmuje powierzchnię ponad 120,4 km², co sprawia, że plasuje się na 22. miejscu w Polsce pod względem terytorium. Jeśli chodzi o kwestie administracyjne, Rzeszów posiada 30 dzielnic, na początku 2017 r. przyłączono do niego podmiejską wieś Bzianka.

Geograficznie Rzeszów leży na pograniczu Północnego Podkarpacia i Zewnętrznych Karpat Zachodnich. Centralna część miasta znajduje się na Podgórzu Rzeszowskim. Przez środek przepływa rzeka Wisłok, co kiedyś niekorzystnie wpływało na pobliskie tereny. Z racji tego, że Rzeszów leży w pasie Karpat, rzeźba terenu w większości jest falista, są wzniesienia i kotliny. Samo miasto zostało kiedyś opisane jako pagórek wśród bagien i mokradeł. Znajduje się na wysokości od 197 do 384 metrów n.p.m., z czego najwyższy punkt mieści się w dzielnicy Budziwój, na południe od centrum miasta.

Na terenie miasta znajdziecie wiele miejsc do odpoczynku „na łonie natury”. Jest tam kilkanaście parków, ale też rezerwat przyrody Lisia Góra, położony nad sztucznym zbiornikiem wodnym, nazywanym Zbiornikiem Rzeszowskim. Początkowo zakładano, że będzie on pełnił m.in. funkcje rekreacyjne, jednak dzisiaj uniemożliwia to wysoki poziom zamulenia. Władze miasta aktywnie pracują nad zebraniem środków i przywróceniem funkcji zbiornika.

W mieście powstała także Ścieżka Przyrodnicza im. Władysława Szafera licząca prawie 6 kilometrów. Składa się z 9 przystanków i jest idealną opcją na spacer wzdłuż Wisłoka. Dzisiaj atrakcją dla zwiedzających są Capital Towers – szklane wieżowce powstające nad samą rzeką oraz Skytower „Cichociemnych”.

Najbliższy park narodowy – Bieszczadzki znajduje się ok. 150 km od miasta. Natomiast granice ze Słowacją i Ukrainą są oddalone o 90 km od Rzeszowa.

Historia

Nazwa pochodzi od imienia Rzech, Rzesz bądź Rzetysław. Najprawdopodobniej tak nazywał się założyciel rodu. W późniejszym okresie miasto nosiło takie nazwy jak Reichshof, Rishow, Rzessow, czy Resovia, którą chyba wszyscy kojarzą z drużyną siatkówki. Pojawiają się też informacje o Mojżeszowie...

Najstarsze informacje na temat Rzeszowa sięgają XIV wieku. Wiadomo jednak co nieco o wcześniejszym okresie - to głównie „gdybanie” i „podobno”, ale z pewnością jest w tym trochę prawdy. Otóż, gród najprawdopodobniej został założony w XI/XII wieku przez Polaków i znajdował się na terenie dzisiejszego Staromieścia. Jednak po rozbiciu dzielnicowym, rejony te zostały zajęte przez Rusinów, którzy ostatecznie podzielili ziemię i Rzeszów pozostał po polskiej stronie (z drugiej strony znajdowało się Pobitno, jedna z dzisiejszych dzielnic miasta).

Pierwszą udokumentowaną informacją na temat stolicy województwa podkarpackiego było nadanie praw miejskich w 1354 r. Miasto zostało przekazane rycerzowi – Janowi Pakosławicowi – z rąk samego króla Kazimierza Wielkiego. Pakosławic przyjął później nazwisko Rzeszowski, a jego ród władał tam przez ponad 200 lat. Mieli duży wpływ na rozwój miasta. Już w 1363 r. powstał kościół, a około 40 lat później szkoła parafialna. Nie udało się jednak uniknąć pożarów czy ataków ze strony Tatarów i Wołosów – warto zaznaczyć, że za każdym razem miasto było konsekwentnie odbudowywane. Później Rzeszów otrzymał zgodę na sprzedaż piwa, wina i soli. Razem z dobrym położeniem na szlakach komunikacyjnych, pozwoliło to na dynamiczny rozwój handlu. Handlarze mieli połączenie z Sandomierzem, Krakowem, Lwowem czy Gdańskiem.

Kolejną ważną postacią dla miasta był Mikołaj Spytek Ligęza. To właśnie za jego panowania (XVI/XVII wiek) Rzeszów przechodził „złoty okres”. Skupiał się na handlu, ale jednak przede wszystkim na rozbudowie. Dzięki niemu powstał zamek oraz kościół bernardyński. Prawdopodobnie także dzięki niemu powstała dzielnica żydowska. Sytuacja miasta zaczęła się pogarszać, gdy władzę przejął ród Lubomirskich. Początkowo kontynuowali tylko działania Ligęzy, jednak później doprowadzili do upadku gospodarczego i handlowego oraz ograniczyli prawa obywatelskie. Dodatkowo miało wtedy miejsce wiele pożarów (ich skutkiem było wprowadzenie zakazu „wysokich dachów”, by łatwiej było gasić ewentualny ogień) oraz bitew (II i III wojna północna). W 1772 roku Rzeszów trafił pod zabór austriacki i przez 146 lat był częścią imperium Habsburgów.

Jeszcze przed uzyskaniem statusu wolnego miasta, Rzeszów współtworzył trakt środkowogalicyjski (razem z m.in. Krakowem, Tarnowem, Przemyślem, Lwowem). Było to nic innego, jak szlak handlowy, który pozwolił poprawić sytuację gospodarczą i odbudować pozycję handlową na tych terenach. Następnie miasto trafiło na mapę Kolei Galicyjskiej. Na początku XX w. Rzeszów liczył około 23 000 mieszkańców, z czego prawie połowę stanowili Żydzi. Stąd właśnie wzięła się nazwa Mojżeszów.

Okres powojenny kojarzy się głównie z inwestycjami budowlanymi. Odnowiono ratusz, powstały szkoły, uczelnie, osiedla domów mieszkalnych oraz wiele zakładów przemysłowych. Dzięki temu poziom bezrobocia zmalał, a sytuacja życiowa mieszkańców znacznie się poprawiła.

Całe Podkarpacie, między innymi Rzeszów to miejsce, w którym można poczuć się „swojsko”. Duży nacisk kładzie się na popularyzację kultury ludowej. Taniec, śpiew, strój regionalny. W wielu miejscach folklor został odesłany w zapomnienie, ale nie tam. Bogata tradycja i kultura stale są obecne w życiu mieszkańców miasta. Ludowy strój z okolic Rzeszowa składa się z białych koszul, niebieskich spodni i kamizelek u mężczyzn, granatowych lub zielonych sukni za kolano u kobiet. Do tego oczywiście nosiły gorsety. A dlaczego mowa o strojach? Otóż jednym z najważniejszych wydarzeń folklorystycznych w Rzeszowie jest Ogólnopolski Konkurs Tradycyjnego Tańca Ludowego. To największe takie wydarzenie w kraju. Oprócz tego, na rynku często organizowane są mniejsze konkursy, gdzie też można obejrzeć pokaz tańców regionalnych. Ważnym, corocznym wydarzeniem są również Dni Miasta. Odbywają się najczęściej w lipcu, a największe polskie gwiazdy przyciągają ogromne tłumy na centralny plac w Rzeszowie.

Jeśli chodzi o sporty, to z tym miastem powinniście kojarzyć siatkówkę, a konkretniej Asseco Resovię. Siedmiokrotne Mistrzostwo Polski, trzy zwycięstwa w Pucharze Polski oraz podium w Lidze Światowej. To tylko niektóre sukcesy jednej z najlepszych drużyn naszego kraju. Trenują w hali Podpromie w Rzeszowie, gdzie odbywają się głównie mecze oraz koncerty. Jeśli podczas wycieczki spotkacie mieszkańców miasta, prawdopodobnie 90% z nich była na meczu lub ogląda każdy z nich w telewizji. Nie każdy się przyzna, ale każdy jest fanem. W końcu swoje trzeba wspierać J.

Wbrew pozorom w Rzeszowie nie ma gwary czy dialektu. Daleko im do używania dziwnych i nieznanych słów lub specjalnego akcentu. Co prawda część osób twierdzi, że obecna jest tam gwara lasowska, jednak ona obejmuje również tereny na północ od Rzeszowa – Tarnobrzeg czy Sandomierz. W stolicy województwa podkarpackiego raczej nie usłyszycie „zaciągania” ani nie wyszukacie slangu w googlach. Jedyne co przychodzi na myśl, to „idziemy na pole”, a nie „na dwór” oraz kluski zamiast makaronu. Tak, to ostatnie może dla niektórych być mylące J. 

Mówi się, że każdy moment jest dobry na podróżowanie. Jeżeli jednak chcecie wiedzieć, kiedy najlepiej wyruszyć w wymarzoną podróż, zerknijcie do rozdziału „Kiedy jechać?”.

Staramy się, aby ten rozdział przewodnika był dla Was wartościowy i NIESAMOWICIE MOCNO zależy nam na Waszej opinii. Prosimy Was – wyraźcie ją korzystając z przycisku „Szepnij nam do ucha”. Nawet najkrótsza i najprostsza informacja się liczy: „Podoba mi się” lub „Co Wy w ogóle robicie, zmieńcie branżę”. W ten sposób pomożecie nam rozwijać się dla Was – kontynuować to, co jest dobre i poprawiać to, co Wam się nie spodoba.

Jeśli widzicie potencjał w tym, co robimy, to nie trzymajcie tego dla siebie. Pomóżcie nam dalej budować ten portal, zwiększając dotarcie do innych osób, którym publikowane przez nas artykuły mogą pomóc w planowaniu podróży. Może jest wśród Waszych znajomych ktoś, komu warto podać adres www.breakplan.pl? Prosimy Was, jeśli ten darmowy przewodnik, który przeczytaliście ma dla Was wartość, udostępnijcie go na fejsie i polubcie nasz profil – nic nie tracicie, a nam da to dowód, że wiele godzin pracy nad przewodnikiem ma sens i że warto dalej się rozwijać.

Z góry Wam dziękujemy za każdy rodzaj wsparcia i życzymy wymarzonej podróży.