GrecjaWprowadzenie

Grecja jest jednym z tych miejsc, o których nigdy się nie zapomina. Jakie jest pierwsze skojarzenie, które przychodzi nam do głowy na myśl o tym kraju? Czy jest to Akropol, ateński pomnik starożytności, który spokojnie spogląda z góry na miasto? Czy może są to białe domki z niebieskimi dachami, wtapiające się w błękit nieba na wyspie Santorini? A może wzniesione na niedostępnych szczytach skalnych Meteory, które przypominają zawieszone między ziemią a niebem orle gniazda? Każdy z nas ma inne skojarzenia. Jedni przybywają do Hellady, by odbyć podróż w czasie do epoki starożytnej, drudzy by potańczyć zorbę razem z Grekami, a jeszcze inni by posmakować śródziemnomorskiej kuchni.

W Grecji z pewnością warto zobaczyć zarówno część kontynentalną, jak i wyspy skrywające wiele starożytnych tajemnic, czekających na odkrycie. Jest to kraj obfitujący w zabytki oraz liczne miejsca wypoczynkowe. Tutaj każdy z pewnością znajdzie coś dla siebie. Nieważne w jakim celu przybywamy na grecką ziemię – każdy podróżnik zakocha się w tym kraju.

>>>SPRAWDŹ: Przygotujemy dla Ciebie miniprzewodnik z najważniejszymi informacjami o Grecji!

Ludność: 10,8 mln

Powierzchnia: 131 957 km²

Ustrój: demokracja

Język urzędowy: grecki

Religia: wiodącą religią z pewnością nie jest grekokatolicyzm, jakby mogło się wydawać ze względu na nazwę. Tak naprawdę dominującą religią jest prawosławie.

Waluta: podstawową jednostką płatniczą, obowiązującą od marca 2012 roku, jest euro. Wcześniejszą jednostką walutową była drachma grecka, która była używana już w starożytnej Grecji. Z powodu licznych podbojów, została wyparta przez inne waluty, lecz w 1832 roku została przywrócona jako oficjalna waluta w Grecji.

Marzą Wam się wakacje w Grecji, cudowna pogoda, wspaniałe widoki, niezwykłe zabytki? Chcecie zwiedzić ten fantastyczny kraj i poznać jego historię lub po prostu odpocząć ciesząc się słońcem i krajobrazem? Wystarczy kliknąć tutaj, żeby wybrać coś dla siebie z setek ofert najbardziej popularnych biur podróży!

Geografia

Grecja jest państwem leżącym na Półwyspie Bałkańskim z dostępem do Morza Adriatyckiego, Egejskiego, Kreteńskiego oraz Jońskiego. Od północy graniczy z takimi państwami jak: Albania, Bułgaria oraz Republika Macedonii, z kolei od południa graniczy z Turcją. Do terenów należących do Grecji, oprócz kontynentu, należy także wiele wysp m.in. Sporady, Wyspy Egejskie Północne (Limnos, Lesbos), Wyspy Egejskie Południowe, gdzie należą Cyklady (Santorini, Mykonos) i Dodekadez (Kos, Rodos) oraz Wyspy Jońskie (Korfu, Lefkada, Zakynthos), chętnie odwiedzane przez turystów.

Krajobraz

Większą część kraju (ok. 80%) zajmują tereny górskie, gdzie najwyższym pasmem górskim jest Olimp, czyli mitologiczna siedziba dawnych bogów greckich. Jego największy szczyt – Mitikas – wznosi się na 2918 m n.p.m. 

Tereny nizinne występują głównie na wybrzeżach. Istnieje również legenda tłumacząca krajobraz Grecji. Gdy Bóg mozolnie stwarzał świat oraz poszczególne kraje i pozostały mu jedynie kamienie, rzucił je za siebie, tworząc Grecję.

>>>ZOBACZ TEŻ: Zorganizujemy Twój wyjazd do Grecji za grosze! Kliknij tutaj, żeby dowiedzieć się więcej.

Historia

Chwała wieków Antyku, potęga Bizancjum, mroki niewoli ottomańskiej, sława lat rewolucji i walki o wolność, niełatwe lata współczesne – tak jednym zdaniem można opisać historię tego kraju. Opisanie całej historii Grecji ze wszystkimi szczegółami zajęłoby całe tomy ksiąg, zaś czytelników już na wstępie ogarnęłaby senność. W związku z tym w wielkim skrócie opiszemy dzieje tego wspaniałego kraju.

To jedno z tych państw, którego wydarzenia historyczne ukształtowały kulturę i życie nie tylko Europy, ale także wpłynęły na cywilizacje innych kontynentów. Początki powstania Grecji wiążą się z przybyciem na Kretę w III tysiącleciu p.n.e. (na początku epoki brązu) plemion pochodzących z Anatolii. Ludy te przez stulecia rozwijały się i upadały, tworząc rozmaite regionalne kultury, które z kolei dominowały głównie na morzu. Rolę ośrodków administracyjnych odgrywały wówczas potężne pałace królewskie. Najważniejsze z nich powstały w Knossos na Krecie oraz w Mykenach, Tirynsie i Argos na Peloponezie. Kreteńczycy byli najpotężniejszą cywilizacją (tzw. kultura minojska), która opanowała główne szlaki handlowe we wschodniej części Morza Śródziemnego. Okres jej świetności został przerwany przez dwa trzęsienia ziemi i potężny wybuch wulkanu na wyspie Thira (Santorini) pomiędzy 1500 a 1450 p.n.e. Jednak państwo odrodziło się w kulturze mykeńskiej, której centrum stanowił pałac w Mykenach. W IX w p.n.e. zaczęły natomiast tworzyć się pierwsze greckie miasta-państwa, tzw. polis. Władzę początkowo sprawowali w nich królowie lub arystokracja, ale w późniejszym okresie o władzy decydowali sami obywatele – to właśnie wtedy narodziła się demokracja. Dwoma najpotężniejszymi polis były Sparta i Ateny, które rywalizowały ze sobą w każdej dziedzinie życia przez kolejne pięć wieków.

Tamtejsze tereny przyciągały i kusiły licznych wrogów, dlatego też Grecja nieustannie toczyła walki o prawo do wolności z kolejnymi najeźdźcami. W bitwach pod Maratonem w 492 r. p.n.e. i w Zatoce Salamińskiej w 480 r. p.n.e. udało się odeprzeć najazd Persów, jednak ostatecznie w 338 r. p.n.e. po bitwie pod Cheroneą rodzące się imperium macedońskie podporządkowało sobie niezależne dotąd miasta-państwa. Niestety Grecja uległa dążącej do hegemonii i panowaniem nad światem Macedonii. Rozwój wspaniałej kultury helleńskiej został gwałtownie powstrzymany. Z drugiej jednak strony najeźdźcy, którzy podbijali Grecję przyswajali jej kulturę i przyczyniali się do jej rozpowszechniania się na świecie. Tak więc dzięki wygranej Aleksandra Macedońskiego pod Cheroneą, kultura hellenistyczna rozpowszechniła się na terenach Persji i Egiptu. Trzysta lat później kultura i język grecki zdominowały całą wschodnią część Imperium Rzymskiego, ze stolicą w Bizancjum. W średniowieczu stało się ono nowym centrum kultury greckiej. 

Mimo wspaniałości jaką były kultura i język, Grecja dla Bizancjum była tylko głęboką prowincją, w dodatku nękaną różnymi najazdami ze strony Franków, Słowian i Wenecjan. W końcu jednak i stolica imperium uległa Turkom, a miało to miejsce w 1453 r. Przez cztery stulecia ziemie greckie znalazły się pod panowaniem osmańskim. Po wielu walkach o odzyskanie niezależności, w 1830 r. mocarstwa Europy Zachodniej uznały niepodległość Grecji. Stopniowo udawało się odzyskiwać coraz to nowe terytoria od upadającego Imperium Osmańskiego. Do dnia dzisiejszego przetrwała granica grecko-turecka ustalona po w traktacie w Lozannie w 1923 r. Zawarty tam pokój pogrzebał jednak marzenia na wskrzeszenie Grecji ze stolicą w Konstantynopolu, co więcej: zmusił 1,5 mln Greków do opuszczenia Azji Mniejszej.

Historyczne zaszłości i animozje religijne sprawiają, że do czasów obecnych Turcja jest postrzegana jako główny wróg Greków. Mimo, że obydwa kraje formalnie są sojusznikami w NATO, już kilkukrotnie znalazły się niemal na krawędzi wojny, tocząc spór o kolejną bezludną wysepkę na Morzu Egejskim. Ostatnia inwazja na ziemie greckie nastąpiła w 1941 roku ze strony faszystowskich Włoch i Niemiec. Chwilę po zakończeniu II wojny światowej, Grecja z trudem zdołała uniknąć losu innych krajów wschodniej Europy. Na cztery lata kraj wplątał się w okrutną wojnę domową, w której ostatecznie pokonano komunistów, a Grecja otrzymała pomoc od zachodnich krajów w ramach planu Marshalla. Mimo wszystko kolejne lata nie zapewniły jej całkowitego spokoju politycznego. Ostatecznie, gdy w 1974 upadł niesławny, faszyzujący reżim „pułkowników”, Grecja stała się republiką i wkroczyła na drogę demokratyzacji. W 1981 roku kraj stał się pełnoprawnym członkiem EWG, a następnie Unii Europejskiej.

>>>Jesteś miłośnikiem historii? Sprawdź więc dzieje innych krajów!

Na to, jak aktualnie wygląda Grecja miały wpływ rozmaite kultury, które miały ze sobą styczność na tym obszarze. Każda z nich pozostawiła po sobie pewne ślady: Bizantyjczycy – wybudowali kościoły i klasztory, Wenecjanie zainwestowali w fortece w Nafplionie i Methoni na Peloponezie, Frankowie zaś w zamki na szczytach skał. Licznych pozostałości możemy szukać po Rzymianach, Arabach, Słowianach, Albańczykach i Włochach. Najwyraźniej jednak widać wpływ Turków Osmańskich, zwłaszcza w sferze muzyki, kuchni, języka i stylu życia.

Można niejako mówić o dwoistości kultury greckiej. Kultura tego kraju kształtowała się we wspaniałych Atenach, Salonikach czy Heraklionie. Dopełniały ją także klasztory takie jak w Meteorach, czy te z góry Athos. Z drugiej strony jest to kultura stworzona przez prostych chłopów, rybaków i pasterzy. To właśnie ta druga strona greckiej kultury ma odzwierciedlenie w pieśniach, tańcach, strojach, a także charakterystycznych dla Grecji małych, białych domkach.

Mieszkańcy tego państwa są święcie przekonani, że to właśnie Grecja jest najlepszym miejscem na świecie. Mają obsesję na punkcie swojego kraju i wszystkim, co z nim związane. Są wrażliwi na rozmowy o tematach religijnych, natomiast mogą ciągle mówić o swojej wspaniałej historii. Uważają się za najlepszych na świecie i wszędzie szukają greckich korzeni. To jest dla nich bardzo charakterystyczne. Są szczerzy, ale jednocześnie potrafią oszukiwać i kantować. Ich specjalnością są długie dyskusje, które niekoniecznie potem zamieniają się w czyn. Jeżeli zaakceptują człowieka, traktują go jak swoją rodzinę. Lubią się kłócić, są głośni, szastają pieniędzmi, czym bardzo lubią się chwalić, w dużej mierze są rasistami. 

Grecy postrzegani są za naród wesoły, rozśpiewany i roztańczony. W czasie wielu uroczystych świąt kościelnych taniec i śpiew stanowi część obrzędów. Nie są to jednak jedyne okazje do tańca. Czasem wystarczy skrawek wolnego miejsca, radio, magnetofon lub ktoś, kto umie grać na instrumencie, a nawet gdy tylko ktoś zaśpiewa. W tym kraju znanych jest 150 lokalnych i regionalnych tańców. Większość z nich należy do typu sirtos, czyli tańca w kole lub w korowodzie. Najpowszechniejszym jest kalamantianos. Inne to: tsamikos – pierwotnie taniec wojenny wywodzący się z Epiru, sousta – pochodząca z Krety i tsiteteli – specyficzny taniec brzucha z orientalnym rodowodem, wykonywany zarówno przez kobietę, jak i mężczyznę w taki sposób, aby ich ciała się ze sobą nie stykały. Z kolei zeimbekikos to solowy taniec mężczyzn, do którego gra się na bouzouki – najbardziej charakterystycznym instrumencie greckim. Szczególnie jednak znanym tańcem greckim na świecie jest taniec Greka Zorby – sirtaki – stanowiący echo melodii i kroków „tańca rzeźników” z dawnego Konstantynopola.

Grecy są również biesiadnikami, a ich zamiłowanie do ucztowania znane jest w całej Europie. Wspólne ucztowanie traktują bardziej jako okazję do spotkań towarzyskich niż tylko zaspokajanie głodu. Głównym dla nich posiłkiem w ciągu dnia jest kolacja. Najlepiej zjeść ją w restauracji lub tawernie, najlepiej w otoczeniu całej rodziny i przyjaciół. Nie wygląda to tak jak w polskich restauracjach. U Greków na stole jest prawie wszystko i każdy je to, na co ma ochotę.

Święta mają przede wszystkim charakter religijny. Wiąże się to z tym, że prawosławie do dnia dzisiejszego ma bardzo mocną pozycję w państwie i społeczeństwie. Wielkie święta kościelne traktowane są jako dni wolne od pracy, a społeczność naprawdę poświęca ten czas na wielbienie Boga. W prawosławiu obowiązuje inny kalendarz – juliański, a w związku z tym wiele świąt nie pokrywa się z datami świąt obchodzonymi w Polsce. Grecy równie hucznie obchodzą również karnawał, a zwłaszcza ostatni tydzień przed Wielkim Postem. Organizowane są wtedy bale i zabawy taneczne, a w niewielu miastach, jak np. Patras – parady karnawałowe.

>>>ZOBACZ TAKŻE: Jaki klimat panuje w Grecji?